कॉमेडी शो- “अखेर विजय सत्याचाच!”

“आपण पेपर का वाचतो?” मनूला अधूनमधून असले तात्विक प्रश्न उभे करायची फार सवय.पुन्हा हे प्रश्न कुठल्या काळातले असतील याचा नेम नाही.गढे हुए मुर्दे खोदायची मनूची जुनी सवय.आता पेपर का वाचतो म्हणजे? माझी नेहेमीप्रमाणे गोची झालेली.मग नेहेमीप्रमाणे मनूची बारह डिब्बेकी गाडी भरधाव सुटते.तो म्हणतो, “मी सांगतो! आपण पेपर वाचतो कारण त्यात चांगल्या बातम्या असतात आणि वाईटही बातम्या असतात.चांगल्या बातम्या फारश्या नसतातच पण वाईट बातम्या आपल्याला लगेच आकर्षित करतात.त्यातही दोन प्रकार असतात बघ! एक वैयक्तिक पातळीवरची गुन्हेगारी आणि दुसरी संघटित गुन्हेगारी.वैयक्तिक पातळीवरच्या गुन्हेगारीचं एक वेळ जाऊ दे पण संघटित गुन्हेगारीचे पुन्हा दोन प्रकार असतात.चित्रपट क्षेत्रातली गुन्हेगारी आणि राजकारणातली गुन्हेगारी.राजकारणातल्या गुन्हेगारीबद्दल तू, मी नकोच बोलूया.चोथा झालाय आता.तर चित्रपट क्षेत्रातली गुन्हेगारी म्हणजे पुन्हा चित्रपटात चित्रित केली गेलेली गुन्हेगारी आणि प्रत्यक्ष चित्रकर्मींमधली गुन्हेगारी.चित्रित केलेली गुन्हेगारी फ्लॉप होऊ शकते पण ’प्रत्यक्ष’ गुन्हेगारी आजवर नेहेमीच बॉक्स ऑफिस ’हिट’ ठरली आहे.आता या चित्रपट क्षेत्रातल्या प्रत्यक्ष जीवघेण्या भांडणात दोन घटक हस्तक्षेप करू शकतात.एक म्हणजे पोलिस.दोन म्हणजे परदेशस्थ ’भाई’.जीवघेण्या भांडणातच दोन गोष्टी होतात.पहिल्याचा खून नाहीतर दुसरय़ाचा खून.कुणाचाही खून झाला की दोन गोष्टी होतात.आरोपीचा शोध किंवा आरोपी फरार.आता आरोपी फरारच झाला तर काय करणार? पण सापडला तर… तर…” मनू अडकला आणि मी जोरात उंच उडी मारली.इतका वेळ हे दोन दोनचं आख्यान ऐकून वीट आला होता पण मनू काय या दोन दोनच्या वीटा सारायचा थांबत नव्हता.तो दमला आणि सामान्य माणसाच्या न्यायपद्धतीवर असलेल्या ठाम विश्वासानं मी मनूला कोंडीत पकडलं.म्हणालो, “आरोपी सापडला तर मात्र एक आणि एकच गोष्टं होऊ शकते बाबूराव! न्यायालयात खटला उभा राहू शकतो!” असं म्हणताना माझा ऊर अभिमानानं भरून फुगला.त्याचक्षणी मनू जिवणी फा-फाकवून कुत्सित हसत म्हणाला, “पुढे?... आबुराव पुढे काय? अं?” झालं! मनूनं फुग्याला टाचणी लावली आणि मी नेहेमीप्रमाणे तऽतऽपऽप करायला लागलो.
मनूचा जोर वाढला.म्हणाला, “पुढे काय ते मी सांगतो! पुढे दोन गोष्टी होतात.एक म्हणजे तारखा लागतात तरी किंवा नुसत्याच पडतात.तारखा लागल्यावर काय होतं? साक्षीदार मरतात तरी किंवा जिवंत रहातात.साक्षीदार चुकून-माकून जिवंत राहिले तर दोन गोष्टी होतात.एक तर ते वेडे तरी होतात किंवा उलटतात तरी.साक्षीदार उलटले की वकिलांना हुरूप येतो कारण त्यांच्या हातात तुरूप येतो.गंमत म्हणजे हे वकीलही दोन प्रकारचे असतात बरं का सोन्या! एक म्हणजे सरकारी वकील.जे फक्त त्यांच्या त्या कमवलेल्या किनरय़ा आवाजात मोठमोठ्याने ओरडून प्रसिद्धिमाध्यमांना मुलाखती देत असतात ते आणि दुसरे आरोपीचे वकील.ज्यांना तू ओळखतोसच.ते भरपूर पैसे तरी कमवतात किंवा खासदार किंवा कायदेमंत्री होतात किंवा पैसा आणि मंत्रीपद दोन्ही कमवतात.न्यायदेवतेचं काय असतं तुला सांगू का मोन्या? तिच्या हातातल्या तराजूलाही दोन पारडी असतात.एक उजवं, एक डावं आणि- आणि एक योगायोग सांगू का तुला? न्यायदेवतेलाही दोन डोळे असतात.एक उजवा आणि एक-” आता या दोन दोनमुळे माझा संताप अनावर झाला.मी बेभान झालो.ओरडलो, “अरे पण न्यायदेवता आंधळी असतेऽऽ तिच्या दोन्ही डोळ्यांवर काळी पट्टी असतेऽऽ एकच!” मनूनं सावधपणानं आजुबाजूला बघितलं.नजर रोखून विचारलं, “न्यायदेवतेचा अपमान करतोयस काय रे ए भडव्या! आत टाकू?” माझी पाचावर धारण बसली.आता दोनच गोष्टी शक्य होत्या.माझ्या चड्डीचा रंग तरी बदलणार होता किंवा शेजारच्या सुलभ शौचलयात तरी जाणं भाग होतं!
माझी अशी अवस्था झाली की मनूला स्वर्ग दोन बोटं उरतो आणी मी मात्र माझी दोन बोटं जगाला दाखवून मला नक्की कुठे जायचंय ते सूचित करत असतो. “रिलॅक्स! जस्ट रिलॅक्स!” जादूगारासारखं मनू म्हणाला. “आता जरा वेगळ्या विषयावर बोलूया!” मनूचं हे ’बोलूया’ म्हणजे तोच बोलणार आणि मी ऐकणार! “काय आहे! एक तर जिवंत मुर्दे तरी उखडूया किंवा गढे हुए तरी.जिवंत उखडायचे म्हणजे स्साला अब्रुनुकसानीचा प्रश्न! तर मला सांग! फळविक्रेत्यानं काय करावं? फळं विकावी की कॅसेट कंपनी काढावी?” माझ्या हाताची दोन बोटं मगाशी ताठ झालीच होती.दोन दोनला आता इलाज नव्हता.मी माझीच दोन बोटं माझ्याच दोन नाकपुड्यांवरून फिरवून प्रश्नाचं उत्तर शोधायला लहान मुलांसमोर धरतात तशी माझ्याच तोंडासमोर धरली.त्यातलं माझं एक बोट मी माझ्याच मनात धरलं आणि ओरडलो, “कॅसेट कंपनी काढावी!” मनू खूष झाला. “अगला सवाल! ओरिजनल कॅसेटची की ड्युप्लिकेट कॅसेटची?” मी पुन्हा माझंच बोट माझ्याच मनात धरून उत्तर दिलं, “ड्युप्लिकेट कॅसेटची!” मनूनं माझ्या पाठीवर थोपटलं, “अगला सवाल! त्या कॅसेटवर कोण गाणार? ओरिजनल लता की ड्युप्लिकेट लता?” मी म्हणालो, “अर्थातच ड्युप्लिकेट लता!” “अगला सवाल! कॅसेटकिंग होणं सरळ माणसाचं काम आहे की-” मी मनूला अडवून जोरात ओरडलो, “या जगात सरळ माणूस कधीच किंग होऊ शकणार नाही!” मनू म्हणाला, “शाब्बास! बिना लाईफलाईनके आप अच्छा खेल रहे है! अगला सवाल! कॅसेट्किंगने आपल्या ठोकळ्या भावाला लोकांच्या माथी मारलं ही त्याची मोठी चूक की हिरो बनायला चाललेल्या संगीतकार जोडीला दाबलं ही त्याची मोठी चूक?” मी मोठ्ठा निरर्थक पॉज घेण्याचा प्रयत्न केला.दिलिपसाब किंवा गोखलेसरांसारखा.मग म्हणालो, “लोकांना असले ठोकळे माथ्यावर घ्यायची सवयच आहे.हल्लीच्या मालिका बघत नाहिएस का तू? त्यामुळे संगीतकार होण्यापेक्षा हिरो बनायला चाललेल्या संगीतकारांना नाराज केलं ही त्याची मोठी चूक!” मनूनं डावा हात जास्त वापरून टाळ्या वाजवल्या.मी पैसे जिंकत नव्हतो तरी मला चेव येत होता.मराठी माणसाला पैसे हातात नसतानाच जास्त चेव येत असतो.मनूनं पुढचा डाव टाकला, “कॅसेटकिंगचा खून केलाच नव्हता मग जोडीतला एक संगीतकार परदेशी का पळाला?” मी जोरात ओरडलो, “याची दोन उत्तरं आहेत! एक! अल्पसंख्याकाला या देशात न्याय मिळत नाही हे त्याला सिद्धं करायचं होतं! दोन! आपण दोषी नाही म्हणून डोळ्यातनं पाणी काढून ऊर बडवणं आपल्या इथं उरलेल्या बहुसंख्याक जोडीदाराला सहज जमेल अशी त्याची खात्री होती!” मनूचा आखरी सवाल होता, “या देशात कोणत्या दोन गोष्टी खरय़ा आहेत?” मनूनं माझं बाहुलं करून टाकलंच होतं.मी लगेच उत्तरलो, “असत्य आणि न्यायालयाच निकाल! निकाल लागल्यावर प्रति कॅसेटकिंग काय म्हणाला आठवतंय का तुला? या निकालामुळे न्यायालयांवरची त्याची श्रद्धा वाढली आहे! सामान्य माणसांपेक्षा खुनी गुन्हेगारांचा न्यायसंस्थेवरचा विश्वास वाढतोय.अखेर विजय सत्याचाच म्हणून दोन बोटं वर करून आणि गळ्यात गळे घालून विजय साजरा करणारय़ांचे फोटो फ्रेम करून घराघरात लावले पाहिजेत!” मी जास्त बोलतोय हे लक्षात आल्याबरोबर मनूने तोंडानेच हूटर वाजवला.म्हणाला, “आज के लिए बस इतनाही!”