romani_editedRomani2Natyadarpan_NanaDRAMA_editedAvarat_Natya_SamAjra_Vishamabhog_editedNOVEL_editedSmaranshakti Front_Sudrudhvins
Showing posts with label मुलं. Show all posts
Showing posts with label मुलं. Show all posts

Sunday, February 8, 2015

समृद्ध व्यक्तिमत्व कार्यशाळा...


व्यक्तिमत्वाची समृद्ध जडणघडण नाट्य आणि साहित्य या माध्यमांतल्या घटकांचा प्रत्यक्ष उपयोग करुन दिलेल्या प्रशिक्षणामुळे परिणामकारकपणे होत असते...
सभाधीटपणा, संवादकौशल्य, संघभावना, भाषेची ओळख, शब्द, शब्दांमागचे विविध अर्थ, भाव, भावना प्रकटन... 
अशा गोष्टींचं प्राथमिक शिक्षण देण्यासाठी "अभिलेख" येत्या उन्हाळ्याच्या सुट्टीत श्रीकृष्णनगर, बोरिवली (पूर्व) परिसरात 'समृद्ध व्यक्तिमत्व कार्यशाळा' आयोजित करत आहे...

Saturday, December 29, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (अखेरचा भाग)

इथे वाचा भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, भाग ८,  भाग ९, भाग १०, भाग ११,   भाग १२भाग १३, भाग १४, भाग १५, भाग १६, भाग १७भाग १८ आणि त्यानंतर...
कडले लोककल्याणाच्या भावनेने आता अगदी बेफाम झालेत. त्यानीच ज्याम केलेल्या भैय्याला ते खडसावू लागलेत, "येऽऽऽ अब किदर जायेगा तू-"
"छोडो- छोडो- येऽऽ"
"ये महे‍ऽऽऽशऽऽ येऽऽ... गौरीऽऽ निमूऽऽ अंकीऽऽतऽऽ-"
"कोई नही- आयेगा- छोड- छोड-"
कडलेनी बेंबीच्या देठापासून बोंब ठोकलीए त्याचा परिणाम होऊन हाक मारलेले सगळे अचानक वेगवेगळ्या दिशेने धावत आलेत. भैय्या हडबडलेला. महेश अंकित त्याला मारत सुटतात, गौरी, निमाही त्याला सोडत नाहीत.
"महेऽऽश याचा विग काढ- अर्‍ये माझा नव्हे रेऽऽ याचाऽऽ"
भैय्याचा विग निघतो. भैय्या आणि मंजू टी एकच आहेत. कडले आता चार्जच घेतात प्रकरणाचा.
"बघितलंत! भामटा आहे हा! ठग! लालन पालन बालन संघ अस्तित्वातच नाही! हा ठकवतो खोटं बोलून. पालक फसतात गरजू आहेत म्हणून!"
गौरी, महेश एकदम खूष झालेत, "काका तुमचा प्लान मात्र एकदम सही!"
निमाला काही समजत नाही, "ऑं? यांचा प्लान?"
"अहो वहिनीऽ ग्रेट आहेत तुमचे हे!" असं गौरीनं म्हटल्यावर निमा चक्कं लाजलीए.
निमाचं लाजणं बघून कडलेंचा आवेश एक मात्रा आणखी वर चढलाय.
" परदाफाश केला. आता ’शी’ काय, ए टू झेड सगळ्या चॅनल्सचे ’सर्वोत्कृष्ठ गुप्तहेर’ पुरस्कार मलाच!"
निमा "रितिऽक" असं लाजून म्हणून आणखी एक मुरका मारते.
कडलेंच्या जिवाचं पाणी पाणी झालंय, "निमू‍ऽऽ"
महेश खाकरत काकांना आवरतो, "हं काका... नंतर. नंतर. चला आधी याला चौकीवर डांबून येऊ!"
सगळे चला, चला करत निघताएत इतक्यात समोरून हातात हात अडकवून दोन्ही आज्ज्या, शांताबाई आणि उर्मिलाताई संचलन केल्यासारख्या येताना दिसताएत. त्यांच्यामागून त्याना थांबवता थांबवता हैराण झालेला सोसायटीचा चौकीदार आलाय. सगळे भैय्याला चौकीदाराच्या स्वाधीन करतात. पोलिसात सोड म्हणून भैय्याला रट्टे लगावतात. चौकीदार आणि भैय्या बहुतेक एका समाजातले असावेत. त्यांचं तू रडल्यासारखं कर मी मारल्यासारखं कर असं सगळं सुरू होतं.
इतर सगळ्यांचं लक्ष आता आज्ज्यांच्या संचलनाकडे वळलंय. संचलन एकदाचं थांबतं. दोन्ही आज्ज्या महेश गौरीला बघून थांबतात आणि चक्कं हात जोडतात.
"पोरांनो माफ करा! आमचं खरंच चुकलं. आम्ही सांभाळतो तुमच्या मुलांना!"
ते ऐकून कडले आणि निमाला च्येव येतो.
"नाही महेश! अंकुडी- अवनी आमच्याकडे!"
निमाला भरून आलंय, "भरपूर त्रास सोसलाय तुम्ही. बघितलंय मी. माझ्या पाळणाघरात आनंदानं रहातील दोघं!"
दोन्ही आज्ज्या, "आमच्याकडे!"
कडले, निमा, "नाही आमच्याकडे!"
जोरदार रस्सीखेच चालू झाली आहे. महेश वाहतूक पोलिसाच्या आवेशात गोंगाट थांबवण्याच्या प्रयत्नाला लागतो.
"शू: शू: एऽऽशू:ऽऽ हात जोडतो. हात जोडतो. पदर नाही पण तोही पसरतो असं समजा. पण आता मी सांभाळू शकतो माझ्या मुलांना. महिनाभर रात्रपाळी-दिवसपाळी एकत्र झाली साजरीऽऽ की चार दिवस औषध घेऊन डाराडूर-"
असं म्हणत महेशनं उजवा अंगठा तोंडाला लावलाय. ते बघून गौरी किंचाळते.
"ऍ हॅ रेऽऽ आणि माझं काय?"
आता सगळेच "नाही! नाही!" म्हणून नाचायला लागतात. दोन गट करून दोन्ही बाजूनी "आम्ही! आम्ही!" चा धोशा लावतात. या घोषणांनी गौरी, महेश हैराण झालेत.
त्याचवेळी लांबून सोसायटीच्या गेटमधून एक म्हातारा हात उंचावून त्यांच्या दिशेने चालत आलाय. सगळे त्याच्याकडेच बघत गप्प झालेत. कडले पुढे होतात. हा वेषांतर केलेला टी मंजू किंवा आत्ताच पकडलेला भैय्याच आहे की काय या दिशेने त्यांची चाचपणी सुरू होते.
म्हातारा बोलू लागतो, "अरेंऽऽ काय ह्यां! काय ह्यां! किती आवाज करतलंव? ऑं?.. माका सांगा- हयसर म्हयेश कोन हा? म्हयेश जावड्येकर?"
"मी! मी! का? का?"
"मांयझयाऽऽ का म्हन्तस माका! माका वळाकतंस?- अरे पांडू कांबळीचो चुलतो मी- तुजो दोस्त पांडू-"
"हां! हां! काय काका कसे आहात?"
महेश हात पुढे करतो आणि म्हातारा त्याचा हात धरून त्याला खेचतोच.
"अरे माका नोकरी व्हयीऽऽ नोकरी दी माका!!! तुज्या झीलाक आन च्येडवाक सांभाळतलंय मी! त्ये पन येक टायम प्येज्येवर! ती खाऊसुदीक पैसो न्हाय बाबा आता! अरे लोअरपरेलाची झाली अप्पर वरळी तीऽऽ मी- मी- मी- सांभाळतलंय- मी-"
म्हातारा कांबळी महेशला एका बाजूने खेचू लागतो. दोन्ही आज्ज्या "आम्ही! आम्ही!" करत दुसर्‍या बाजूने आणि निमा, कडले "आम्ही- आम्ही- आम्ही" करत आणखी तिसर्‍याच बाजूने.
मोठ्ठा गदारोळ सुरू झालाय. महेश आणि गौरीला सगळ्यांनी घेरलंय.
"आम्ही सांभाळतो तुमच्या मुलांना, आम्ही!" म्हणत महेश, गौरीच्या मागे सगळे हात धुऊन लागलेले...    

तर... मित्रमैत्रिणींनो! "आमच्या मुलांना सांभाळा!" म्हणत यापूर्वी आक्रोश करणार्‍या महेश, गौरीला आता या नव्या आव्हानाला सामोरं लागतंय. हे वर्षं सरत असताना! ;)
पण हे आव्हान गोड आहे! नाही? 
महेश आणि गौरीची कहाणी अशी सुफळ संप्रूण झाली या सरत्या वर्षात. नव्या उत्साहाने ते आता नव्या वर्षाला सामोरे जातील...
तुम्हा सगळ्यांनाही नव वर्षं सरत्या वर्षापेक्षाही उत्तम जावो ही शुभकामना!
आव्हानं असणारच. हे वर्ष सरत असताना दु:खही सोबत आहे. नव्या वर्षात या दु:खाला आपण सर्व मिळून न्याय मिळवून देऊया! 
नव वर्षं मन, बुद्धी पूर्णपणे जागेवर ठेऊन साजरं करूया... 
आपणा सगळ्यांच्या मनातल्या इच्छाही सुफळ संप्रूण होवोत या शुभेच्छा!!! 
मन:पूर्वक आभार! 

Monday, November 12, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (१८)

इथे वाचा भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, भाग ८,  भाग ९, भाग १०, भाग ११,   भाग १२भाग १३, भाग १४, भाग १५, भाग १६, भाग १७ आणि त्यानंतर... 
डोअरबेलच्या आवाजाने अंकितच्या टीव्ही बघण्यात व्यत्यय आलाय. तो जोरात ओरडतो.
"ममाऽ ममाऽ कचरेवाला! ममाऽ उघऽऽड!"
"आले रे आलेऽ कोण मेलं आता आलंय तडमडायलाऽ... आलेऽ आलेऽऽ..."
गौरी धावत पळत आतून येते. दार उघडते. दारात भैय्या. त्याला बघून ती चिडते.
"आओऽ आओऽ सब कचराही जमा हो गया हैऽ इदरऽ... लेके जाओऽऽ... सब कचराऽ हम कचराऽ हमारा नसीब कचराऽऽऽ-
"सुना- सुना हो- बहनीयां- सुना- हम कचरावाला नाही-"
"भैय्या आहेस ना?"
"हां... वह तो हम हुं..."
"मग? अरे हम काय? हुं काय? इथे आम्हाला भरलाय दम- हुं की चू काही करता येत नाही! आणि तू?... ज्याव रे बाबा आगे ज्याव!"
"बहनीयां... सुना हो- हम फोनवा करन रहिन- फोनवा-"
"अरे कसला फोनवा! फोनवा!- फोनवा? अं? म्हंज्ये फोन?"
"हां मैय्या... हम ऊही बालन लालन पालन संघ-"
"तुम भैय्या अऊर मैं मैय्या काय? लालन पालन?- वर बालन?- हां हां हां- आव अंदर आव- आव यार आव!- ये ये देखो क्या किया तुमारी वो मंजू टी ने-"
"टी मंजू-"
"अरे पुढे काय मागे काय टी च आहे नं? टीनपाट! एक मिनिट! म्येरे अवनीको ज्यरा पालनेमें रकती- हूं- हं... आव- अबी बेडरूममें आव- आव कोई नई है आव- ये- ये बेडरूममे तुमारा मंजू टी घुसा! ये- ये- ऐसा कपाट खोला-"
गौरीने भैय्याला ओढत घरात आणलंय. बेडरूममधे नेलंय. ती त्याला बेडरूममधलं कपाट उघडून दाखवतेय. भैय्या सगळं घर बारकाईने न्याहाळतोय. गौरी आता कपाटातली कॅश काढून दाखवतेय.
"ये- ये- ऐसा पैसा लिया- हमारे आदमी कोऽ क्या कुच पिलाके सुलाया- ये- ये इदर- और ओ- ओ भाग गई- गया-"
धावत धावत स्वत:च बेडरूमपासून हॉलपर्यंत जाते. दारापर्यंत. भैय्या तिच्यामागे.
"और क्या आश्चर्यऽ- गया गया वो गयाच- अरेऽऽ आदमी था ओ औरतके भेसमे... वो अच्चा हुआ... हमारा कडलेकाका करके है एक! है अच्चा है! बुढ्ढा है, अच्चा है! उसके वास्ते पैसा वापस मिलाऽऽ... मैं हात जोडती हूं... बस हमको अभी कुच नही चाहिएऽऽ"
त्या स्टोरीने भैय्या भावनाविवश होत खांद्यावरच्या पंच्याने डोळे पुसतोय.
"आपका... आपका गलतफहमी हुई गवा बहनीयां-"
"अरेऽऽऽ- वर हमकाच गलतफेहेमी?-"
भैय्या हात जोडतो.
"माफी करा हो मैय्या... हमार ऊहां टी मंजू कौनो ना रही-"
"ऑं?... म्हणजे रे- अरेऽऽ- म्हणजे ती भामटी- ठग-"
भैय्या आता तिला लोटांगणच घालतो.
"हमका माफी दै दो- मैय्या-"
"अरे ये- ये- क्या-"
भैय्या डोळे गाळत उठून उभा रहातो. हात जोडून.
"हमार नामपर उई ससुराईन मंजी धोखा दई गई आप लोगन को- लेकीन अब हम इहां कसम खाई रहिन माई... आपक सामने खडा रहिके के हम आपक बच्चनको पाली, पोसी, बडा करी-"
"म्हणजे नक्की काय करणार रे भैया?"
"हम संभालेगा बच्चोंकों!"
गौरी त्याला आपादमस्तक न्याहाळते, "तुम?"
भैय्या पुढे होतो, गौरी दोन पावलं मागे.
"हमार बहनीयांक खातिर हम जान भी दूं- ताऊजी कहां रहिन?"
"कोऽऽण ताऊजी?ऽऽ काय रे तुमची ही चिऊ काऊची भाषा?"
"चिऊ काऊ नाही! ताऊ- आपके हजबेंड!"
गौरी किचनकडे बघत रहाते...
"ओ- ओ- आई गं झोपला की काय हा बाथरूममधे?ऽऽ... महेऽऽश अरे ए-"
किचनच्या दाराजवळ ती पोचते न पोचते तोपर्यंत आतून महेश बाहेर येतो. केस पुसत. पूर्णपणे नॉर्मल. अगदी नॉर्मल असल्यासारखा तो फिसकारतो.
"काऽऽय आहे?ऽऽ"
"अरे- हा भैय्या-"
"कोणाचा?ऽऽ"
"अरे लालन पालन बालन संघाचा-"
महेश फिसकारत त्याच्याकडे बघतो. केस विंचरत दरडावतो.
"नाम क्या तुमारा?ऽ"
"श- श- शटल बिहारी-"
"अर्‍ये कोण बिहारी?ऽऽऽ"
"शटल बिहारी यादव! हमार परदादा अवध बिहारी बिहारवा से पहला शटल पकडभैके आवन रहिन ईहां... हमार नाम रख्खा-"
"शटल बिहारी?ऽऽ"
"यादव- हमार उपनाम!"
महेश त्याला न्याहाळू लागतो.
"दोन दोन नावं कायर्‍येऽऽ"
"नाही रे महेश एक नाव आणि दुसरं आडनाव-"
"माहितीए ते मला..."
एकदम भैय्याच्या अंगावर जातो.
"वोऽऽ टी मंजू मिली- मिला न मुझे तो मैं उसका खून पी डालूंगाऽ-"
"ऊ नाही मिली तो हमार पिजिए ताऊजी- हम आपक पांव पकडी- आपस बिनती करी- हात जोडी- माफी मांगी- ताऊजीऽऽऽ लेकीन आप हमका आपक चरनोंपर जगहा देई!ऽऽ"
"गौरी!... बघितलंस! कसे पाय पकडून पकडून मोठे होतात!- यानं माझे पाय खेचायच्या आत सांग याचं काय करायचं!" 
"अम्म्म... थोडे दिवस बघूया- नाहीतरी ती शेजारची पाळणाघरवाली निमडी जास्तच तोरा दाखवतेय- बरा दिसतोय- मैय्या म्हणाला मला-"
महेश गुरकावतो, "चांगलं चाललंय तुमचं... तो भैय्या तू मैय्या-"
गौरी खूष होते, "तेच म्हणाले मी- भैय्या! आप रह जाव कामपर- काम का क्या क्या है-"
"ऊ हम सब जानत रहीन जावडेकराईन... हमार काम पक्का ताऊ?"
महेश रूबाबात बेडरूमकडे निघालाय, "हांऽ-"
"अरे महेऽऽश... तू कुठे चाललास परत?"
"जातो मी- झोप पुरी व्हायचीय माझी- नाहीतर होईल परत माझा रोबो-"
"अरे-"
महेश चवताळतो, "च्याआयलाऽऽ रात्रपाळी, दिवसपाळी सारखी सारखी! झोप कधी पुरी करू?ऽऽ"
बेडरूममधे जातो. बेडवर अंग टाकतो. भैय्या इकडे तिकडे बघत हॉलमधेच. अंकित त्याला न्याहाळतोय आणि भैय्या त्याची नजर चुकवतोय. अंकित तोंडात अंगठा घालून त्याला जास्त जास्तच न्याहाळू लागलाय.
"ममा... याचा चेहेरा कुठेतरी पाह्यलाय ममा... ममाऽ-"
"तू गप रे- हां भैय्याजी! कलसे मैं कामपर जाऊंगी आप-"
भैय्याचं लक्ष अंकीतकडे. अंकित त्याचा पीछा सोडत नाही. भैय्या हैराण. तो गडबडीने खिशात हात घालतो.
"ऊ सब हम जानत रहिन मैय्याजीऽऽ... इ- इ रहा परशाद... हमार भौजाई गंगा ईस्नान कर आई... ऊ लडवा लाई आप लोगन के वास्ते... आ लई लो मैय्या... गंगामईया तोहरी पिहरी चढईबे... लो बिटवा लो... लो मईया.. ताऊजी- उनक डिसटरब ना करी मैय्या... उनका सोवन दो... आप लो मईय्या..."
भैय्या गौरी आणि अंकितच्या हातात एक एक प्रसादाचा लाडू ठेवतो. गौरी लाडू हातात घेऊन मनोभावे डोळे मिटते.
"असं का... अरे वा.. जय गंगा मैय्याऽऽ"
अंकित, गौरी पटापटा लाडू खातात. भैय्या पटकन किचनमधे घुसून पाणी आणतो, दोघांना देतो, टक लाऊन दोघांकडे बघत रहातो. दोघेही हळूहळू सुस्तावू लागलेत. ते सोफ्यावर रेलतात. भैय्या चपळाईने त्याना बसायला मदत करतो. ते बसतात आणि सोफ्याच्या काठांवर माना टाकतात. भैय्या पुन्हा त्याना न्याहाळतो. स्वत:वरच खूष होतो. बेडरूमकडे वळतो. बेडरूममधे येतो आणि झोपलेल्या महेशचा कानोसा घेतो. गौरीने मघाशी उघडून दाखवलेलं तेच पैशाचं कपाट उघडतो. पैशांची बंडलं, दागिने, कॅमेरा, मोबाईल असं मिळेल ते खिशात, धोतरात, पंच्यात खुपसतो. सावकाश कानोसा घेत हॉलमधे येतो. तिथल्या जमतील त्या वस्तू जमेल तिथे कोंबत विसावलेल्या अंकित, गौरीकडे बघत, सराईतपणे दाराबाहेर पडतो. बाहेर येऊन दबकत उजव्या बाजूला वळून धूम ठोकणार इतक्यात- मागून त्याच्या पाठीवर, त्याच्या मागावर दबा धरून बसलेले कडले झेप घेतात. कडलेनी भैय्याला पकडून धरून अगदी ज्याम करून टाकलंय...  ( शेवटचा भाग लवकरच...) 
       वाचक मित्रमैत्रिणींनो आपणा सगळ्यांना                       दिवाळीच्या हार्दिक शुभेच्छा!

Thursday, November 1, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (१७)

इथे वाचा भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, भाग ८,  भाग ९, भाग १०, भाग ११,   भाग १२भाग १३, भाग १४, भाग १५, भाग १६ आणि त्यानंतर...
जावडेकरांच्या घरात अवनी जोरजोरात रडतेय. गौरी बेफाम रडणार्‍या अवनीला थापटून झोपवतेय. अंकित हातात एक खेळण्यातली कार घेऊन तोंडाने घर्रऽऽ असा असह्य होणारा आवाज काढत सगळ्या घरभर धावतोय. महेश बेडवर पालथा झोपलेला. ढाराढूर. गौरी अत्यंत गांजलेली आहे.
"चूप गं बये अवनी आताऽऽ किती रडशीलऽ चूप!... येऽ कारट्याऽऽ... अंकिऽऽतऽ अरे बस एका जागीऽऽ आणि आधी ते तोंड बंद कर! बंद कर रे-"
"मीऽऽऽ चूऽऽपऽऽ हेहेहेहेऽऽ हऽअऽहऽ... घर्रर्रऽऽऽ..."
"कारट्याऽऽऽ ऐकेल तर शपत!.. येऽ अगं ए बाई- चूप गं चूप! काय करू काय आता तुलाऽ- ए महेशऽऽऽ एऽऽऽ- काय माणूस आहे- अरे ऊठ रे ऊऽऽठऽऽ... चार दिवस झाले झोपलाएस-"
महेश ऊंऽऽऽ असा आवाज काढून फक्त कूस बदलतो.
"अरे काय रे हे?... अरे काय करू मी एकटी? आय आय गं! ही दोघं बघ! तू असा झोपलेला- कूस बदलतोएस म्हणून म्हणायचं जिवंत आहेस! अरेऽऽ काय प्यालास काय तूऽऽ... हे काय झोपणं तुझं? चार दिवस-रात्र? रात्रंदिवस?
"ऊंऽऽऽ... मैं... कहां हूं..."
"मसणात! अरे डायरेक्ट पिच्च्यरमधे कुठे जातोस तू? तीऽऽ मंजू टी चोरटी निघालीऽ पळाली पैसे घेऊऽऽनऽ तुला काहीतरी पाजूनऽऽ... ती ती नव्हतीच, तो होता म्हणे तो!- तसा डाऊट खाल्लाच होता मी! अरे शेजारचे कडलेकाका होते म्हणून निभावलं बाबा- अरे ऊठ! ऊठ बाबा लवकर! चार दिवस जेवण नाही खाण नाही- काय रे हे- चल चल बस झालं आता- ऑफिसला चार दिवस माझी दांडी- बस झालं बाबा- पोरांना देऊन टाकू शेजारी- पाळणाघरात- त्या निमाच्या- मिटवून टाकू भांडण- पडू पाया- सांभाळा आमच्या मुलांना म्हणावं-"
महेश पुन्हा उपडा, झोपलेलाच, ऊंऽऽऽ करतो. गौरी आणखी वैतागलेली. अवनीचं रडणं, अंकितचं घर्रर्र चालूच.
"ऊठ रे ऊठ बाबाऽऽ... कंटाळले रे बाबा मी- काय करू एकटीऽ- वाजला वाजला मेला फोन- हॅ- हॅ- लोऽ कोण? कोन?- ये देखो बार बार फोन मत करो तुम इदर- तुम तुम समझताय क्या- हां हां तुमारा वहीच बालन लालन पालन संघ- हां- क्या किया वो मंजू टी ने?- नई नई हम क्यूं जायगा पोलिसमें? क्यूं जायगा? म- म- मंगताय तो तुम जाव- हमको क्यूं जबरदस्ती? ऑं? ऑं? क्या? क्या बोल्ताय? न- नई- नई- नई! इदर और किसीको अजिबात मत भेजो!- ह-हमारा हमार पैसा मिल गया हमको सब बाबा- हां हां भरून पावा- हमको सबकुच! और- और तुम सुनो- सुनो- सुनो- इदर फोन भी मत करना- वरना- वरना फोन परसेही तुम्हारा तंगडी तोड डालेगा हमारा आदमी- अभी सोया है वो- उठता नई- लेकीन वो- वो- तोडेंगा- गुस्सा आयेगा तो- उसके मनमें आयेगा तो- खाना खाया होगा उसने तो- ~ऒं- ऑं- ठ्येवला मेल्यांनीऽऽ... ऊठ रे! ऊठ! चल चल चल मी मदत करते तू- अरे आणखी किती वाकू?ऽऽऽ कडेवर अवनी आहे माझ्या बाबाऽऽऽ... हं हं जमतय तुला! अरे बाथरूमला उठत होतास तू चार दिवस! तसंच! हां! हां! चल आत! आंघोळच करून घे चल!... ए अंकिऽऽत- चल बंद कर- बंद कर आवाज- अरे आपल्या पप्पाला त्रास होतोय बाबाऽऽ उठत नाहिए तो चार दिवस माहिती नाहिए काऽऽ- अरे आता उठलाय बाबा पण तू आवाज बंद कर आधी- बंद कर!- चल- चल- चल महेश!"
अंकितचं घर्रर्र घर्रर्र आणखी चेकाळून चालू. महेश गौरीच्या खांद्यावर हात ठेवून आंधळ्या भिकार्‍यासारखा आत जातो. अंकित धावून धावून दमलाय. तो फतकल मारतो, टीव्ही ऑन करतो...
त्याचवेळी बाहेर सहनिवासाच्या आवारात एक भैय्या दमदार पावलं टाकत दाखल झालाय. भरघोस पांढर्‍या मिश्या, भरघोस सरळ पांढरे केस डोक्यावर. मळका धोतर-कुर्ता. खांद्यावर गमछा. येतो तो सरळ जावडेकरांची डोअरबेल वाजवतो. पुन्हा पुन्हा वाजवू लागतो... (क्रमश:)  

Thursday, October 11, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (१६)

इथे वाचा भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, भाग ८,  भाग ९, भाग १०, भाग ११,   भाग १२भाग १३, भाग १४, भाग १५ आणि त्यानंतर...
महेश वाट बघत बसलाय आणि त्याच्यामागे तसेच लाकडासारखे ताठ उभे कडले कंटाळायला लागलेत. मग ते खाली यायला निघतात तेव्हा महेशसारखेच चालू लागतात. ते लक्षात येऊन वरमतात आणि खाली येऊन झटपट बेअरिंग बदलून दबा धरून बसतात. चेहेरा, डोळे गूढ...
टी मंजू आतून अवनीला कडेवर घेऊन येते, "कोन हें रें? बार बार घंटी बजाता है?- अरे बेटी! थांब हं. तुला ठेवते ह्या पाळण्यात... हं... झोपायतं. दीदीला तलास द्यायता नई! उंऊंम- अं- गोग्गोड पापा... अबी भाहर वो ताठ होयेंगा तो अच्चा मज्या चखाऊंगी- आं????- फिरसे वोईच! ताठ! ऊईमां! ऊईमां! क्या करूं? क्या करूं?- अरे- अरे-"
मंजू असं म्हणून दार बंद करेपर्यंत महेश घोड्यासारखा आत घुसतो. मंजू किंचाळते.
"एंऽऽ एंऽऽऽ कोन है? कोन है?" मंजू धडपडते. महेश तिच्या अंगावरच आल्यासारखा. ती पडते.
"अरे क्या करतांय?"
"सॉरी मंजूद्येवी सॉरी! मैं बच्चा हो गया हूं... छोता छोता.. मेला ईलादा गलत नई है.."
"ऊंई मांऽऽ... कोन है कोन तुम?"
"बताता हुं... मैं इस घलका मालिक हुं... मेला नाम महेत है,,, मैं कलथनदाथ कानदी एंद कंपनी-"
"बस बस रे बस! मंदबुद्धी लगताय तुम मेरेको... पर सब माहिती तो बरोबर देताय-"
"मैं तुमको कुच नई कलुंगा.. खाली मुधे थोने दो!"
"आंईंऽऽऽ क्या बोला?"
"मुजे मेले बेदलूममें जाकल थोने दो.. थो जाऊंगा तो अच्चा हो जाऊंगा!"
मंजू महेशकडे अजून संशयाने बघतेय, " तो- तो- जाओ ना- जाओ!"
"येक धक्क्का द्येव नाऽऽऽ... मंदूदेवीऽ येक-"
"हां हां... देती हूं.."
"औल एक मिनित! कुच पानी दो! पीने के लिए! मैं थो जाऊंगा! हऽअऽहऽअऽ"
"हां सब करती हूं! सब करती हूं! अच्छेसे सो जाना तुम!"
त्याच्या मागे येत लाथ वर करते पण मग हातानेच स्पर्श करते. तो स्पर्श किचनच्या दिशेने होतो आणि महेश भलत्याच दिशेला किचनकडे जाऊ लागतो, वैतागतो.
"कैथा धक्का दिया.. मैं बोला था बलाबल धक्का द्येव- तुमने थो-"
महेश किचनमअधे शिरतो. मंजू त्याच्या मागे अरे- अरे- करत. सगळी वरात आतून बाहेर, हॉलभर. मग बेडरूममधे. महेश आता बेडला अडून.
"क्यां रे बांबा! क्यांरे तुमारा स्टॅमिना.. बाबांरेऽऽ मंदबुद्धी होके भी-"
"मैं मंदबुद्धी नई हूंऽऽ छोता बच्चा हूंऽऽ"
"अरे बच्चेऽऽ अभी दिखाती हूं तुझे-"
"मंदूदेवी अब मुझे छुला दो!"
"ऍहांरेऽ कैसे? गोदमें लेकर सुला दूंऽऽ"
 "अले बाबाऽऽ औल एक धक्का मालकलऽऽ"
"हां हां येस!" ती आपल्या पार्श्वभागाने त्याच्या पार्श्वभागावर जोरदार धक्का देते, "बाबां रे.. छुट गईऽऽ"
"अब मुझे कुच पिला दो! पिकल मैं छो जाऊंगा.. एकदम गाध छो जाऊंगा.. फिल मुझे गहेली नींद आएगी.. पलीलानी मेले सपनेमें-"
"हाय राम! ये आदमी है की एफेम रेडियोऽ.. मैं तो पूरी पक गईं रे बांबा.. वो दो दो और ये एक बच्चा! बाबांरे- छे हजार पगार लेना पडेगा- दिनका-"
"मंदूदेवी मंदूदेवी कुच पीने को दो- फिल मैं छो जाऊंगा... पलीलानी- थपनेमें..."
"हां हां बाबा हां!!!"
तिथल्याच कपाटात वगैरे शोधते. दारूची बाटली दिसल्यावर तिचा चेहेरा उजळतो. कपाटाचा दरवाजा उघडा.
"तुम मुझे कुच पिला दोगी-"
"हां ये पीला देती हूं मेरे लाल... ले... ले,,," हळूहळू बाटली त्याच्या तोंडात ओतते. जरावेळाने बाटली न्याहाळते. बाटली जवळजवळ रिकामी. आता महेश गुंगीत बडबडत असल्यासारखा.
"कितनी अच्ची हो थुम मंदूदेवी... मैं तुमाला बहुत बहुत शुक्लगुजाल हूं.. मुझे छुलाया... पीलाया..."
मंजू रोखून त्याच्याकडे बघतेय. त्याचं बडबडणं कमी कमी आणि क्षीण होऊ लागतं. बंद होतं. मंजू कानोसा घेते. महेशच्या गालावर चापट्या मारते. विकट हास्य करते. स्वत:च चपापते.
"ऊंईमां... ये तो सो गया... मैं बत्ता हूं. मुधे कुथ पील धो!- सो जा अब! हो गया धूत! हऽहऽहऽऽ चलो अब..."
हलक्या पावलाने वळते. त्याच उघड्या कपाटाजवळ येते. हात घालून पैशांची बंडलं खेचते. ओढणी सावरून घेत हॉलमधे येते. कानोसा घेत दरवाज्याजवळ येता येता थांबून पाळण्याजवळ जाते. बाळाचा उडता पापा घेते. लचकत मुरडत सफाईदारपणे दरवाजा उघडून बाहेर येते. दरवाजा घट्ट लावून पुन्हा पुन्हा खात्री करून घेते. गुणगूणत आणखीच मुरडत इकडे तिकडे बघत, कानोसा घेत पायर्‍या उतरते. आवाराबाहेर सटकायला बघते आणि त्याचवेळी दबा धरून बसलेले कडले तिच्यावर चित्त्याच्या चपळाईने झेप घेतात. ती आंई ऊंई करते, प्रतिकार करते. कडले स्वत: चांगलेच धडपडतात पण तिला धरतात.
"एऽऽय एऽऽय! क्या चुराया बोल! बोल!"
मंजू आधी अरेरावीने गुरगुरते. सुटायचा प्रयत्न करते पण कडले तिचा हात घट्ट पकडून पोलीऽऽस पोलीऽऽस म्हणून जोराची बोंब ठोकतात. मंजू घाबरते. निकराने स्वत:ला सोडवून घेत चोरलेले पैसे जमिनीवर फेकते. कडले फेकलेल्या पैशांकडे बघत असताना ती त्याना हिसडा देऊन सुटते. ते तिला पुन्हा पकडायला जात असताना तिचा विग त्यांचा हातात येतो.
"अरे- अरे- अरे मंजू कुठलीऽऽ हा तर मंज्या आहे मंज्याऽऽ- चोर चोऽऽरऽऽ पकडाऽऽऽ"
मंजू धूम ठोकते. तिच्या मागोमाग जलद पळायचा सराव केल्यासारखे पळणारे कडले. निमा धावत पाळणाघरातून बाहेर आलीय. ती कपाळाला हात लाऊन बघत रहाते...         (क्रमश:)   

Friday, September 14, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (१५)

इथे वाचा भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, भाग ८,  भाग ९, भाग १०, भाग ११,   भाग १२भाग १३, भाग १४ आणि त्यानंतर...
"आईं आईं मैंई! आईं रे बाबां- ऐसा क्या करतांय?" मंजू दार उघडते आणि समोर महेशचं लाकडासारखं ताठ झालेलं ध्यान बघून दचकते, "आं?"
सरसरून महेशही दचकतो, "आं?"
मंजू घाईघाईने दार लाऊन घेते, "बाबां रें! कैसे कैसे लोग आतें! बेल बजातें- ऐसे- ऐसे ताठ होतें!" एकदा कानोसा घेते आणि आत निघून जाते.
महेश रागाने अजून सरसरतोय. सरसरून तावदारत असताना त्याचा तोल जातो. तो दारावरच आपटतो. आपटल्याबरोबर तोल जाऊन त्याची दिशा बदलते आणि तो पायर्‍यांवरून उलटा खाली येऊ लागतो.
"अर्‍ये ये- कडल्या काक्या- अर्धवटाऽ- मूर्खाऽ कुणाच्या घरी आणलंस मलाऽ पाज्याऽ हलकटाऽ कुठे आहेस तू? दिसेनासा झालास? गचकलास रे इतक्याऽऽतऽ-"
कडले टुणकन उडी मारून पुढे येतात, " अरे आई शप्पत महेश तुझंच घरए हे-"
महेश लडखडत जमेल तितका घरापासून लांब जातोय, " ओऽऽ बारबाला र्‍हातेय तिकड्ये काकाऽऽ मला काय मुरलीधरन समजलात मुत्तैय्या! अरे या ताठ, कडक झालेल्या माझ्या हातात काहीसुद्धा धरता येत नाहीए मलाऽऽ का च्येष्टा करताय माजीऽऽ  कुटल्या जन्मीचं पाप-" अचानक भोकाड पसरून रडायलाच लागतो.
कडले त्याचं सांत्वन करत त्याच्या भोवती फिरू लागतात आणि तो भोकड पसरत त्यांच्या अवतीभोवती फिरू लागतो.
"उगी उगी माझ्या राज्या- मी असं कसं करीन?"
"ओऽऽऽ मग माझी गौरी कुटाऽऽय?ऽऽ"
"अरे ऑफिसला-"
"बोऽऽ माझा अंकित कुटाऽऽयऽऽ?"
"अर्‍ये तो गेला शाळेत-"
"आंऽऽ कुणी सोडलं त्याला शाळेऽऽत?"
"अरे असं काय करतोस- गौरीनं-"
"होऽऽऽ न्हेमी मी सोडतोऽऽ"
 कडलेना आता त्याच्या भोवती फिरून फिरून वैताग आलाय, "आर्‍ये बाबाऽ आसा ताठ होऊन गावभर उंडारत फिरला नसतास बोंबलत, तर तूच सोडलं असतंस-"
"वोऽऽऽ माझी अवनी कुटाऽऽय?ऽऽ"
"तिच्या कडेऽऽवर-"
"ओऽऽ कोण ती?ऽऽ"
"ती घरातली-"
" अं अं.. मूर्ख माणसा ती बारबाली- बाला- बारबाला-"
""अर्‍ये बाबा तीच ती तू ठेवलेली बाई-"
"ओ‍ऽऽ काकाऽऽ आरोप करतायऽऽ मी बाई ठेवत नाईऽऽ"
"दमलो बाबा आता खरंच दमलो.. ए बाबाऽऽ तुझं ओऽ बोऽ होऽ आणि वोऽ तुझं- तुझं भोकाड कंप्लीट थांबव बाबा आता! गप! गप! गप अरे!-" त्याचं भोकाड थांबत नाही. मग कडलेंच्या लक्षात येतं आणि ते महेशच्या कपाळावर आणि हनुवटीवर आपलं बोट बटणावर दाबावं तसं दाबतात. महेश चूप. कडले खूष. नुसते खूष होत नाहीत तर आता महेश बटणं दाबल्याशिवाय बोलू शकणार नाही ही संधी साधून त्याचा चार्जच घेतात.
"चूऽऽऽप! एकदम चूऽऽप! रडायचं नाही! अजिबात! ओरडायचं नाही! अजिबात! वाऽऽ काकांवर ओरडतोऽऽ प्रसंग आलाय बाका अऊर मेरेको बोल्ताय काका अऊर अऊर- छ्या: हे काय भलतंच कडले? कुठे वहावत चाललाय?-" घसा आणि गळ्याचं बटणं ठाकठीक करत ते समजूतदार पवित्रा घेऊन महेशला लहान मुलाला समजवावं तसं समजावू लागतात.
"हं हे बघ.. मुलांना सांभाळायला- छ्या: हे समजावणं बिमजावणं काय खरं नाय यार- अर्‍येऽऽ मुलांना सांभाळायला तुम्ही ती बाई ठेवलीए नं बाईऽ ती बाईऽ तुम्ही ठेवलीए तीऽ तीऽ विचित्र तीऽ आहे तीऽ बारबाला पूर्वी होतीऽ तीऽ आता घरबाला झालीए तीऽ तीऽ आताऽ आता ऐकलं नाहीस माझं नं तर तर तर- तर काय करणार मी?ऽऽ डोंबल! तुझं कपाळावरचं आणि हनवटीवरचं, दोन्ही बटणं दाबली की तिरशिंगराव होतोस तूऽ... तिरशिंगराव की नरशिंगराव? तेच ते- तिरतिरणारा नरसिंगराव.. तेव्हा हे बघ राज्याऽऽ ते घर तुझंच आहे. बाईही तूच- म्हणजे तुम्हीच ठेवलेली. तेव्हा बरं का.. आता आत जा.. सरळ आत.. आत जा आणि झोप.. झोपून टाक.. सकाळी उठलास की झालास तू माणूस.. सोप्पं आहे.. नाई का? हं हं.. ह हा. हुहू.. बरं का महेश.. आता मीऽ तुझं चालायचं आणि बोलायचं अशी दोन्ही बटणं दाबणार बरं! तुला दिशा देणार! तुला दरवाज्यापर्यंत नेणार.. डोअरबेल वाजवणार.. हो, आणिऽ टांग टुंगही म्हणणार बरंका माज्या राज्याऽऽ रेडीऽऽ टांग टुंग!- अरे हो! बटणं दाबून म्हटलं पायज्ये टांग्टुंग!- हं! टांगटुंग!!! जा आता!"
कडल्यांच्या समजवण्याचा योग्य परिणाम लगेच दिसू लागलाय. महेशला दिशा मिळते आणि तो बोबडं बोलत अर्धवट, मतिमंद मुलाप्रमाणे चालू लागतो.
"ताता ताता आता मी माध्या घली जानाल!"
"हो राजू हो!"
"लाजू नाई काईऽ महेत! महेत जावलेकल! ताता ताता-"
कडल्यांना भवनावेग अनावर होतो, " ओ रे फुटाण्या- हे पुतण्या! बोल!"
"आत ती मंदूदेवी अतनाल!"
कडले त्याला थांबवतात, "आता कोन ले ही मंदूदेवी महेत?"
"ती हो ताता. आत घलात. आदी बालबाला आता घलबाला!"
"ती होय थान आहे ले नाव. मंदू- मंदू- मंदू? कोण मंदू? थान! खूपच थान!"
"हऽअऽह अऽ मंदूदेवी हो ताताऽ मंदूदेवी! मग मी आत जायल उभा लहानाल, तुमी तांगतुंग कलनाल. हेऽई हे ईऽऽ इते माज्या हुनुवतीवल नाई काय, दालावल! तांग्तुंग! ताग्तुंग! म ती वितालनाल कोन आहे ले तिकले? मी बालाला आंदोल घालते-"
"हमम्म.. तला आता.. मंदूदेवी मंदूदेवी दाल उघल.."
"मी माध्या बालाला आंदोल घालते.."
"मंदूदेवी मंदूदेवी दाल उघल!"
"हऽ अऽ ह अऽ तांब माध्या बालाला तीत लावते..."
कडले ज्याम कंटाळलेत, "हं पुले पुले.. तांबा हं- काय काय करावं लागतं कडले एकेक!- हं हं महेत- आहे लक्थ्याथ! आहे लक्थ्याथ! तांग्तुंग! तांग्तुंग! तांग्तुंग!..
कडले डोअरबेल वाजवत कंटाळत उभे राहिलेत आणि ताठ होऊन आता अगदी लहान बाळच झालेला महेश त्या तशा अवतारात टाळ्या पिटत सगळ्या माहोलची मजा घेतोय.. मंदूदेवीची वाट बघत...           
(क्रमश:)

Sunday, August 5, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (१४)

इथे वाचा भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, भाग ८,  भाग ९, भाग १०, भाग ११,   भाग १२,  भाग १३ आणि त्यानंतर...
सकाळचे दहा वगैरे वाजलेत. रिकामजी तिरूपती कडले यांची सकाळची गस्त चालू आहे. हातात रंगीबेरंगी वेष्टन असलेली वेताची छडी घेऊन. मागे त्यांच्या घरात, घराचाच एक भाग असलेल्या पाळणाघरात नेहेमीप्रमाणे नुसता कोलाहल चाललाय. कडले चिंतेत दिसताएत. त्यांना पाळणाघरातला कोलाहल असह्य होतो आणि नेहेमीप्रमाणे ते स्वत;शीच बोलू लागतात.
"अरे बाबांनोऽ शांत व्हा शांत व्हा... अरे- शांत व्हा म्हणतोय मी तर तुम्ही जास्तच ओरडताय!.. शांतपणे.. गस्त तरी घालू द्याल की नाहीऽ या गुप्तहेरालाऽऽ... तुम्ही जमता त्या घराचा मालक आहे रे मीऽऽ  अर्‍ये चिमण्यांनोऽऽऽ- नाही मी त्यांच्यासारखं परत फिरा रे- नाही म्हणणार. फिरा कुठे वाट्टेल तिथे फिरा. पण गपचूप फिराऽ अं?- हां हां! कडले! आता कसं? हे वेगळं झालं तुमचं.. इतरांपेक्षा.. हं! वेगळे आहातच तुम्ही कडले! या कॉलनीलतला सर्वोत्कृष्ट गुप्तहेर म्हणून मानांकन झालंय तुमचं! मानांकन की नामांकन?- त्येच त्ये काय त्ये! ते झालंय! शी चॅनलवर! शी! शी!.. अं हं! अगदीच शी नाहीए तो चॅनल! शेरलॉक होम्स इंटरॅशनल- SHI- होय! हा हा! शी! शी! शी! आणि नॉमिनेशनही काही पपलू नाहीए. केवढी स्पर्धा होती. कॉम्पिटिशन होती कटथ्रोट- गुरख्यांची, भैयांची, आंडुपांडूंची. आंडूपांडू म्हणजे तसले नव्हेत- खात्यातले! खात्यातले! खा त्यातले- ह्या त्यातले- मरिनड्राईववरचे, सहार विमानतळावरचे, सगळेच- दया, प्रदीप, राजेश, सचिन, लोहार, सिंग- सगळेच! स ग ळे च! तरीही मला मानांकन! तेच ते काय ते नामांकन!... तर ते असो!"
कडले अचानक बुबुळं डोळ्याच्या एका कोपर्‍यात वर फिरवतात आनि चेहेर्‍यावर गूढ भाव आणायचा प्रयत्न करू लागतात.
"प्रसंग बाका आहे... हा काका इथे आहे- कडलेकाका- म्हणून ठीक! नाहीतर रात्र वैर्‍याची असूनही.. राज्या झोपलेला का? झोपलेला का? का? का? डाव्या तळहातावर उजव्या हाताची मूठ आपटून आपटून डावा हात पार कामातून गेला माझा, पण अजून हा झोपलेला का? का? का- ऑं??????"
कडलेंचा वासलेला आऽऽ तसाच रहातो. वसाहतीच्या आवारात महेश दाखल झालाय. ओळखू येऊ नये इतका बदललेला. त्याचे हात पाय ताठ झाल्यासारखे हलताएत. केस एखाद्या ऍंटिना समूहासारखे उभे राहिलेत. डोळे आणि डोळ्यांच्या कडा लालेलाल. तो कडलेंना ओलांडून सरळ पुढे आपल्या घराच्या दिशेने चालू पडतो. कडले तो दिसल्यापासून वा वाकून त्याच्याकडे पहाणारे. तो समोरून पुढे निघून जाताच धडपडतात.
"अरे असा काय हा? म-महेऽऽश! एऽमहेऽशऽऽ"
कडले महेशला वेगवेगळ्या प्रकारे हाका मारत त्याच्या मागून धावताएत पण महेशवर त्याचा काहीही परिणाम नाही. मग ते त्याला हात लावतात. हात लावल्याबरोबर महेशची दिशा बदलते. त्याचा मार्ग बदलतो. महेशचे डोळे तसेच सताड उघडे. कडले हात लावताताएत. महेशचा मार्ग बदलतोय. कडलेंना आता ह्या खेळाची मजा वाटू लागलीए. ते अरे- अरे- करत त्याच्यामागोमाग गोल गोल फिरताएत. शेवटी महेश कंटाळतो. त्याचा चेहेरा सारखं फिरून फिरून वेडावाकडा झालाय. तो अचानक यंत्रमानवासारखे तुटक तुटक उच्चार करत ओरडू लागतो.
"येऽऽ कोण आहे रे तो गद्धा? का मला फिरव- फिरव-" चिडून स्वत:च गोल गोल फिरू लागतो.
"अरे! हा बोलतो सुद्धा! थांब! थांब! थांब..." कडलेही त्याच्याबरोबर फिरू लागलेत. मग चपळाईने त्याच्या कपाळावर आपल्या उजव्या हाताची तर्जनी खुपसतात. तो थांबतो. कडले स्वत:च्या या अद्भुत शोधाने स्वत:च आश्चर्यचकित होतात. त्यावेळचा त्यांचा चेहेरा खरंच पहाण्यासारखा असतो पण आता आपला नायक महेश तो बघण्याच्या परिस्थितीत नाही. तो थांबतो. अचानक थांबायला लागल्यामुळे जागच्याजागी डोलू लागतो.
"येस! येस्स! यंत्रमानव झालाय तुझा महेशाऽऽ यंत्रमानव! होय ना? होय ना मित्रा? होय ना रे? बोल ना रे गुलामा? यंत्रमानवा! हा तंत्रमानव तुला साद घालतोय- थांब! थांब! जाऊ नको लांब!- तुझं तंत्र आता मला व्यवस्थित कळलंय! थांब माझ्या उजव्या हाताचं हेच बोट आता तुझ्या हनुवटीवर मारतो... हं! हा हा! हाआऽऽ येस्स्स! कशामुळे? बोल बोल रोबोमहेश! हे कशामुळे?ऽऽऽ"
"अन्नाड्या! कळत नाही?ऽऽ झोपेमुळे हे झोपेमुळे!!!"
"झोपेमुळे? की झोप न मिळाल्यामुळे???" तरीही कडलेंचे विनोद चालूच आहेत.
"तेच ते रे गद्ध्या! तेच ते!"
कडले उलटे वाकतात, "इतकं???"
महेश हातपाय हलवण्याचे निरर्थक प्रयत्न करतो.
"मग? तुला काय हे सोंग वाटलं?" 
कडले सराईत गुप्तहेराच्या उत्सुकतेने त्याचे हात, पाय, केस, डोळे न्याहाळू लागतात.
"होऽहोऽहोहोऽऽ ताठ झालंय की रे सगळं शरीऽऽर-"
"नाही! फक्त हात, पाय, केस आणि डोळेच!"
महेश पुन्हा ताठ झालेलं शरीर हलवण्याच्या प्रयत्नात.
कडल्यांना प्रेमाचं अतिरिक्त भरतं आलंय, "असू दे! असू दे!"
महेशचा आता अगदी तिळपापड झालाय, "काय असू दे? शुंभा.. बेरडा.. बेकल्या-"
कडले चतूर आहेत. गुप्तहेर तर ते आहेतच. ते आता टचकन महेशच्या त्याच त्या हनुवटीखाली आपलं तेच ते बोट मारतात. महेश चूप होतो आणि कासावीसही होतो.
"हंऽऽऽ हमसे पंगा लेताय? लेताय? अर्‍ये बाबाऽऽ तुमारा हनबटीका राज हमकू बराब्बर मालुमाय!.. अरे पण माज्या राज्या झोप नसल्यामुळे हे असं, एवढं होऊ शकतं? होऊ शकतं माज्या राज्या? हाऊ होऊ शकतं टेल मी!- अरे -अरे- हो-" लक्षात येऊन महेशच्या हनुवटीखाली पुन्हा बोट मारतात. महेश लगेच बोलू लागतो- नव्हे ओरडतोच.
"मूर्ख माणसा!ऽऽऽ डोळे उघडे ठेवून तू तरी बघ सगळीकडे! आख्ख्या कॉलसेंटर्सना लागलाय हा रोग!"
कडले विस्मयचकित होत, "ताठ होण्याचा?"
"होय रे होय!"
"मग यावर उपाय काय?"
"गाढवाऽ डुकराऽ कोण आहेस तरी कोण तू?ऽऽ हे तू मला विचारतोएस? मला?" अचानक रडू लागतो, "अरे मला माहित असतं तर सकाळपासून असे धक्के खात गावभर फिरलो असतो का रे मी?ऽऽऽऽ"
"टाईट होऊन?"
"अरे कोण टाईट झालाय इथे?ऽऽऽ गेंड्याऽऽ इथे रात्रंदिवस झोपत नाहिए मीऽऽ माझ्या मुलांना सांभाळायची ड्यूटी करायची आणि ऑफिसची ड्यूटी पण करायची म्हणूऽऽन हे असं झालंय माझंऽऽ तू काय रे मला- काय तू- मी- मी- माझ्या घरी- मला-"
प्रचंड संतापल्यामुळे महेशच्या तोंडातून कॅसेट अडकल्यावर जसे कचकचणारे आवाज यायचे तसे येऊ लागलेत. आता या आवाजांचं काय करायचं यावर कडले आपलं शरीर वेगवेगळ्या दिशांना हलवून हलवून विचार करताएत. शेवटी आठवून आठवून त्याच त्या त्याच्या हनुवटीखाली आपलं तेच ते बोट दाबतात. आवाज थांबतो. महेशची लुळी पडलेली जीभ आत जाते. महेश जागच्या जागी स्थिर.
"आं! हां रेऽऽ हां! बराच लोच्या झालाय रे! कसा होतास तू! काय झालास तू! अरे वेड्या असा कसा वाया गेलास- जाऊदे कडले! ही गाणं म्हणायची वेळ नाही!.. यावर उपाय काऽऽऽय?... उपा..य.. उ..पाय.. हां! झोप! झोप हाच यावर सोपा आणि जालिम उपाय! व्वा कडले व्वा! वाह व्वा! यू आर ग्रेट! तुस्सी ग्रेट हो पापाजी! थांब! आता जरा माझा चेहेरा, डोळे गूढ करतो.. हं हं हं! आता तुला घरी सोडतो.. तू झोप.. गाढ झोपलास तरी काही काळजी नाही.. तुझं रहस्य कळलंय आता मला! हा‍ऽहाऽहाऽहाऽऽऽ तुझ्या हनुवटीखालचं आणि वरचं बटण... येस्स! आय नो इट! आय गॉट ईट माय लव! आय गॉट इट! शी चॅनलवालोऽऽऽ निगा रख्खोऽऽ हुश्शाऽऽरऽऽ हाहाहाहाऽऽऽऽ.... व्वा वा! वाहव्वा कडले वाहव्वा! हसलात! पण खोकला नाहीत!- आता हा ठोकळा!... घरी पोचवायचा! हं चलरे ठोकळ्या टुणूक टुणूक! चल! चऽऽल!- अरे हो! आता दोन्ही बटणं दाबावी लागतील कडले! हनुवटीखालचं आणि वरचंही!.. हा हा हा.. टांग- टुंग!"
दोन्ही बटणं दाबल्याबरोब्बर महेश जोसात येऊन बडबडू लागतो, हालचाली करू लागतो, चालू लागतो. कडलेंची एकच तारांबळ उडते. महेश प्रचंड करवादलाय. त्याला शिव्याही सुचत नाहीएत. 
"अरे भ- अरे म- सा- आ- घोड्याऽऽ तुझे व्हरायटी एंटरटेनमेंट प्रोग्रॅम्स संपले असतील तर मला माझ्या घरी सोड! सोड! सोड रे!ऽऽ पापाजी.. कडल्या.. निमाचा पोपट.. टांग-टुंग करतोय!- माझा जीव चाल्लाय इथे-"
कडलेंना महेशच्या थयथयाटामुळे त्याच्या कपाळावर, हनुवटीखाली कुठेच बोट टेकवता येत नाहीए. महेशचं चालूच, "थांब सरळ होऊ दे एकदा मला! मग बघतो तुला! चोर! पाजी! डाकू! पुढारी! राजकारणी! मंत्री-"
शेवटी कडले कसेबसे महेशच्या हनुवटीखाली दाबतात. चपळाईने त्याला दिशा देऊन त्याला त्याच्या घराच्या दिशेने मार्गस्थ करतात. मग घाम पुसू लागतात.

"ये कडल्या भी किसी कच्च्या गुरूका चेला नय महेशराऽव... झोपर्‍या महेश. रोब्या महेश. ताठक्या महेश. उभा महेश. आडवा महेश... हा हा हा हा... स्वत:वर जास्त खूष होऊ नका कडले... पण पण.. त्या गावातल्या मारूतींसारखं झालंय रे तुझं महेश! अरे चल! चाऽल! तुझी सगळी बटणं आता माझ्या हातात आहेत! जा! जाऊन झोप! हा कडल्या आहेच नजर ठेवायला बाहेर आणि आत.. आत.. हा हा हा हा..स्वत:च बघ आत कोण आहे त्येऽऽ टांग- टुंग!!!"  घराची डोअरबेल आणि महेशच्या हनुवटीखालची कळ जोरात दाबतात आणि पायर्‍या उतरून यशस्वी गुप्तहेराच्या चपळाईने घराच्या आडोश्याला येऊन दबा धरून बसतात.
डोअरबेलचा आवाज ऐकून महेशच्या घरात असलेली टी मंजू कडेवरच्या अवनीला थोपटत बेडरूममधून बाहेर येते आणि दार उघडू लागते...                                                              (क्रमश:)   

Tuesday, June 26, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (१३)

इथे वाचा भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, भाग ८,  भाग ९, भाग १०, भाग ११,   भाग १२ आणि त्यानंतर...
अंकितकडे प्रेमभरे पहात राहिलेल्या कडलेंना प्रेमपान्हाही फुटतो.
"आले- आले- अंकुडीऽऽ.. काय काय आणलं बाजारातून?"
अंकितला गौरीबरोबर ओढला जातोय. तो कडल्याना चिडवून दाखवतो.
"ऍऽ ऍऽ तुम्हाला काय करायचंय? तुम्हालॅ कॅय-"
तोपर्यंत गौरी अंकित, खांद्यावरच्या अवनीसह आपल्या घराच्या दिशेला आणि निमा तत्परतेने तिला पाठ करून विरूद्ध ब्युटीपार्लरला जाण्याच्या दिशेला निघून जाताएत. निघता निघता निमाचा कडलेना शेवटचा डोस.
"तुम्हाला यायचं तर या रितिक, नाहीतर इथेच बसा- मी चाल्ले-"
ती निघून चाललीए हे कडलेंच्या जरा उशीराच लक्षात आलंय. नेहेमीप्रमाणे.
"निमू निमू आलो गं! थांब! एकटीच कशी सोडू तुला भर बाजारात निमूऽऽ"
गौरीचा पुरता पिट्ट्या पडलाय अंकित, अवनीला सांभाळता सांभाळता. ती दमलेली. अंकितची भुणभुण चालूच आहे.
"ममा- ममा- माजं बेब्लेड राहिलं बेब्लेड!"
’अरे हो रे बाबा! नुसती कटकट लावलीए-"
"ममा- बेब्लेऽऽड-"
"अरे किती आणायची किती तुला बेब्लेड"
"ममाऽऽ"
गौरीचा पेशन्स संपलाय.
"आता मलाच फिरव- अय्यो देवा चावी? चावी कुठेय?"
"ममा चावी- नाय बेब्लेड- बेब-"
"चूप रे!" कडेवरच्या अवनीला सांभाळत, हातातल्या सामानात गौरीची चावीची शोधाशोध चालू होते.
"आता होती- पर्समधे- बापरे हा- महेश- घेऊन गेला की काय- काय रे पपानं नाय ना नेली? गेली कुठे?.. उगी उगी अवनीऽ- आलं हां बाबू घर- आलं- हो‍ऽहो- गप गं! - गप- चावी- चावी- अरे अंकित! हे काय?"
अंकित शांतपणे आपल्या खिशातून चावी काढून आईच्या हातात देतो.
"हे काय? तुझ्याकडे कशी आली?"
"पपानी दिली- जाता जाता-"
गौरी घ्यायला जाते तो हुलकावणी देतो.
"अरे दे! दे रे! गाढवा खेळतोएस काय?"
"आधी बेब्लेड!-"
"दिलं बाबा दिलं-"
"कधी?-"
"देते रे बाबा देते उद्या! नक्की! माझ्या राज्या दे आता चावी! लवकर आत जायचंय! सगळं करायचंय! दे! दे!"
गौरीला अंकितकडून चावी खेचूनच घ्यावी लागलीए.
"ममा उद्या नाय दिलंस ना बेब्लेड-"
"अरेऽऽ देत्ये रे बाबा देत्ये! ये आत ये! टीव्ही लावू- टीव्ही?"
"मी लावतो! मला येतो लावता!" अंकित टीव्ही लावतो.
"च्यला च्यला पप्पूऽऽ आता ममं कलायचंऽऽ कलायचं नाऽऽ" गौरी कडेवरच्या अवनीला चुचकारत किचनमधे निघून जाते...
तोपर्यंत बाहेर सोसायटीच्या आवारात एक स्त्री दाखल झालीय. चकमक लावलेला भडक जांभळ्या रंगाचा ड्रेस घातलेली, हेअरस्टाईल केलेली, कपाळावर, गालावर बटा काढलेली, चेहेर्‍यावर मेकप लावलेली. ही स्त्री लचकत मुरडत कुठलं तरी घर शोधतेय. घुटमळतेय. ओढणीने वारा घेत हातातला पत्ता बघतेय. मग नक्की ठरवून जावडेकरांच्या फ्लॅटची डोअरबेल दाबते.
"ममाऽ इस्त्रीवालाऽ"
"आलेऽ रे बाबाऽऽ" गौरी कडेवरच्या अवनीला थोपटत किचनमधून बाहेर आलीय, " झोप पपू. झोपायचं!-"
दार उघडते आणि बाहेर बघतच रहाते.
"क- कोण- कोण पाहिजे?"
स्त्री दाराबाहेरच उभी राहून उजव्या हाताच्या तर्जनीने लाडीक खुणा करून ’आत येऊ का?’ असं विचारतेय.
"अगं बाईऽ वोऽ होळीऽ- होळीको टाईम है अजून-"
स्त्री लाडिकपणे पण विचित्र हसते. खुणा चालूच.
"अगं बाई हे काय? रस्ता चुकलाय का तुम्ही?" तोपर्यंत अंकित उत्सुकतेने धावत दाराजवळ आलाय.
"बघू बघू कोणेय? हॉ हॉ हॉ..."
"अंकित- ए- ए- अरे- गप!"
स्त्री आता अंकितला बघून मोहरल्यासारखे विचित्र हावभाव करते.
"पयचाना नई पिंट्या?ऽ"
"ये चल चल पुढे हो! मी- मी- पिंट्या बिंट्या कोणी नाही!"
"ओऽ स्मॅर्ट बओय!.. भाबी भाबी मला ओळकलं नाई- ओळकलं नाई?"
"नाही हो खरंच नाही.. ह ह.. देवाशप्पत-"
"मी हॉ हॉ- मंजू!ऽऽ" दोन्ही हात समोर पसरून उभी रहाते.
"आईशप्पत नाही हो मंजू- बिंजू- कोणी-"
अंकित स्त्रीला न्याहाळत राहिलेला. अचानक ओरडतो.
"टी. मंजूऽऽ"
"बलोबल! अगदी बलोबल पिंटूऽऽ" मंजू अंकितला जवळ घ्यायला जाते.
"अरे हाड हाड!"
"अंकित! अरेऽ- ए-"
"असू द्ये! राहू द्ये भाबी! मी लालन पालन बालन संघातून-"
"ओळखलं! ओळखलं! पुढे टी लावल्यावर लगेच ओळखलं!.. ह ह.. काय घेणार?"
मंजू तीन बोटं नाचवतेय, "इतके!"
"ह ह.. तीनशे?-"
"हजार!" तीन बोटं मंजू जोरजोरात नाचवू लागलीए. गौरी आता ओरडतेच.
 "तीन हजारऽऽ- जेवणा-खाणा सकट?"
मंजू लगेच पाठ फिरवते, " देता की जाऊ?"
गौरीला आता जिवाच्या आकांतानं ओरडावं लागतं.
"ओऽबाईऽऽ नका जाऊऽऽ नका जाऊऽऽ"
गौरी स्तब्ध होऊन मंजूला नीट न्याहाळते. ’ध्यान आहे, काय करेल काय माहिती’ असं मनात पुटपुटते.
"जाऊ नका बाई.. जाऊ नका!"
"ठीक हाय!" मंजूनं एक हात कंबरेवर ठेऊन एक झांसू पोज घेतलीए.
"ओ पण.. द्या नं काहीतरी सूट- कन्शेशन- द्या नं!"
"हीच सूट!"
"ओ द्याना प्लीज थोडीतरी सूट द्या ना, बाईऽऽ-"
"चला भाबी! चला आपण दोघीही जाऊ या का? त्या मंदिराशेजारी उभे राहू. द्या द्या करत!"
"असं हो काय करता मंजू!"
"मी अजून काहीच केलेलं नाहिए!" मंजू गौरीच्या डोळ्यात रोखून बघत राह्यलीए.
"म्ह- म्हणजे?"
"हॉ हॉ हॉ... म्हंज्ये उंटाच्ये पंज्ये!"
"येऽ हड! उंटाच्ये नाय! उंटाच्ये नाय, वागाच्ये वागाच्ये!" अंकित नाचायला लागलाय. मंजू त्याचा गालगुच्चा घेते.
"हो ले हो बबुडीऽऽ"
"ये गप! रंग लागेल तुझ्या मेकपचा!"
"अरे बाबा अंकूऽऽ" तो काय करेल-बोलेल या विचाराने गौरी अस्वस्थ झालीए.
"असू दे हो! गोगोड आहे पोगा! गोगोड! ये ये!"  मंजू अंकितचा हात धरते.
"ये सोड! सोड!"
"हॉ हॅ हू खू खू.. तर मी काय म्हणत होतो- होता- होते- होते- तुम्ही अजून काहीच दाखवलं नाहिए मला?"
"काऽऽय? काय म्हणायचंय-"
"ओऽ ओऽ सॉरीऽ हा हा मोठा ना तुमचा! गोगोड- आणि ही ही तुमच्या कडेवर- घाबरू नको भाबी. हिला बगत होत्ये मी- गुड्डीला- गुड्डी गुड्डी- डि-डी-डू-डू-" गौरी मान वळवून वळवून दमलीय.
"अहोऽ झोपलेय तीऽ ह ह ह.. झोपलेय हो.."
"हो नईऽ किती स्वीऽऽट! चला तर ह्या दोघांना दाखवून झालं! आता काय दाखवता- घर दाखवता का घर- नक्की आहे ना माजं कॉन्ट्रक्ट! सांगा ना भाबीऽऽ-"
"हो हो हो!- काय दिवे लावणारे कुणास ठाऊक- आहे ना आहे! चला चला- दाखवते ना घर- दाखवते-"
गौरी अजूनही मंजूच्या अपरोक्ष तिला चमत्कारिक नजरेने न्याहाळतेय.
"ह ह ह... चला ना चला- हेऽऽ किचन-"
"ओऽ मामाय! बगू! बगू!ऽऽ"
गौरी, तिच्या कडेवरची अवनी, मागोमाग मंजू, तिच्या मागावरच असल्यासारखा अंकित अशी सगळी वरात किचनमधे जाते. बाहेर येते. हॉलभर फिरते. मग बेडरूममधे शिरते. मंजू बारकाईने सगळं न्याहाळतेय. विशेषत: किंमती वस्तू वगैरे. बेडरूम गाठल्यावर मंजूची नजर जास्तच शोधक होते. कपाटाचं हॅंडल वगैरे ती गौरीच्या नकळत हलवून बिलवून बघतेय. गौरी तिला सूचना द्यायच्या नादात हॉलमधे आलीय तरी मंजू अजून बेडरूममधेच शोधक नजरेने वावरतेय. अंकित ती संधी साधून आईला एकटी गाठतो.
"ममा ममा तो काका आहे काकाऽ"
"आं??" गौरीला चटकन जे समजलं नाहिए ते मंजूनं नेमकं ऐकलंय. ती वेगात अंकितच्या दिशेने धावते.
"आलेऽ बबुडी बबुडी बबुडीऽऽ"
मंजू पकडायला आलेली बघताच अंकित पळत सुटलेला. दोघांची घरभर पळापळ. पकडापकड. मधे ’अरे, अरे’ करत त्यांचे धक्के खाणारी गौरी, अवनीला कडेवर घेऊन, दमलेली, घामाघूम होत असलेली...                               क्रमश: 

Tuesday, June 12, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (१२)

इथे वाचा भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, भाग ८,  भाग ९, भाग १०, भाग ११ आणि त्यानंतर...
संध्याकाळ अगदी दाटून आलीए. तरीही एक तिरीप उन्हाची, गूढ अंधारं होत जाणारं वातावरण अधिक गूढ करणारी. कडले, गुप्तहेरासारखे- डोक्यावरच्या विगवर फॅशनेबल कॅप घालून स्वत:च्या घरातून बाहेर पडलेत. दबकत दबकत, उगाच मानेला गुप्तहेरी झटके देत, इकडे तिकडे बघत. शेजारच्या जावडेकरांच्या फ्लॅटकडे वळून बघत पाठमोरे होतात. कसलासा वास आल्यासारखं हुंगतात. चेहेर्‍यावर प्रचंड बेरकी हास्य आणून वळतात. ते हास्य त्यांच्या दृष्टिने बेरकी पण दिसतं अधिकाधिक विनोदी, वेडगळ. अशावेळी त्याना स्वत:शीच बोलायची सवय आहे.
"जागा रहा जागा रहा त्रस्त समंधा!- अर्रर- त्रस्त समंध तो मी- नाही तो हा- हा वेडगळ महेश! महेश जावडेकर! महेशाऽऽ रात्र वैर्‍याची आहे, जागा रहाऽ- छ्या: हा गद्धा झोपतोय- झोपतोय नुसता. कामावरच्या पाळ्या म्हणे पाळ्या! शिफ्ट्स! मुलांना सांभाळण्यासाठी! अरे आम्ही काय म्येलो होतोऽऽ- ख्यॅक खॉक- कडले जोरात ओरडलात की हल्ली खोकला येतो तुम्हाला- अगं आई गं- सांभाळून!"
कडले मग एकदम अस्मानात डोळे फिरवून गूढपणे चमत्कारिक हसण्याचा प्रयत्न करतात. वेगळाच आवाज निघून स्वत:च दचकतात. मग छातीजवळ चोळू लागतात.
"जासूसी करणं म्हणजे आधी तब्येत सांभाळायला हवी कडलेऽ- अरे पण या जावडेकरांना काय धाड भरली होती म्हणतो मी- का नाही ठेवलं मुलांना या- या निमामावशीच्या पाळणाघरात. माझ्या कुशीत. सांभाळायला!"
पुन्हा कडल्यांना गुप्तहेरगिरीचा ऍटॅक येतो आणि ते डोळे विरूद्ध दिशेने फिरवून चेहेरा, डोळे गूढ करत विचित्र हसण्याचा प्रयत्न करतात.
"झोपर्‍या महेऽऽश! जागा तरी कधी रहाशील? आणि- आणि येणारी संकटं तरी कशी टाळशील?"
पुन्हा विजयी हसण्याचा प्रयत्न करतात पण तोंडातून आवाजच फुटत नाही. त्याऐवजी पुन्हा खोकल्याची उबळ येते आणि दम लागतो.
" हाऽ हा आहाऽ.. जासूसी हाऽ करायची पण आधी तब्येत सांभाळायची रितिक!"
स्वत:भोवती अचानक गिरकी घेतात. शरीराच्या गिरकीतल्या वाकड्या अवस्थेतच थांबून महेशच्या घराकडे बघत बोलू लागतात.
"पण राज्या- महेशा- हा कडल्या आहे इकडे भक्कम- अगं आई गं- तोल जातोय- पण आहे! आहे भक्कम! तोच सोडबणार तुला या सगळ्या राड्यातून, लोच्यातून, कशाकशातून-"
पुन्हा एक स्टाईलिश दिखाऊ गिरकी स्वत:भोवती घेतात. अचानक लख्ख उजेड पडतो.
"अरे! व्हॉट इज धिस?"
स्वत:च्या पायाखाली, स्वत:भोवती कौतुकाने बघत रहातात.
"बघा बघा कडले! काय करू शकता तुम्हीऽऽ- अं-हां- नको! नको! हसायला जाऊ नका कडले! नको! सध्या तब्येत सांभाळा! तब्येत मजबूत तो हसना पचास! व्वा! व्वा! कडले प्रतिभावानही झालाऽत! म्हणी रचता! त्याही हिंदीत!! व्वा वा वा-वा - व- व-"
अचानक त्यांची गाडी रूळावरून घसरू लागते. त्यांचं लक्ष गेलंय तेव्हा त्यांच्या घराचा ग्रीलचा दरवाजा उघडून निमा- कडल्यांची बायको- उभी आहे. हळूहळू कडल्यांची ट्यूब पेटू लागते.
"त- त- तू लावलीस काय ट्यूबलाईट बाहेरची- म्ह- म्हणून- उजेड- मी म्हणतोय- म्ह- म्ह- म्ह-"
"पाडलाय तुम्ही तेवढा खूप आहे उजेड. आता मी लावते दिवे!- त्या दिवट्याने सोडले फटाके माझ्या घरात- आणि आता हा माझा फटाका- वॉ- वॉ- कडलॅ- वॉ- तब्यॅत- प्रतिभॉ-"
निमा खरंतर ज्याम चिडून कडलेंची नक्कल करतेय पण कडल्यांना ते कौतुक वाटतंय.
"हे काय गं निमू! असं काय करायचं- रागवायचं-"
"अर्‍ये काय पण ध्यान! अहोऽऽ ती कॅप आणखी कशाला घातलीए त्या- त्या- विगवर-"
"शू: अगं हळू- हळू- असं भर आवारात मला- काढतो, काढतो. तुला नाही नं आवडत कॅप! काढतो-काढ-"
"हॉऽ हॉऽ हॉऽ निघाला विगऽऽ- काय पण जासूस!"
"असं काय गं निमा-"
"लाजतात कसले‌ऽऽ चला! शेवटचं पोर केव्हाच गेलं त्याच्या घरीऽ वाजले किती? बाई गं! ब्युटी पार्लर बंद होणार तुमच्या या पोरकट चाळ्यांच्या नादात. येताय का तुम्ही माझ्याबरोबर? का लावताय इथेच दिवे?"
"थोडसं थांब गं! नुकताच कित्येक दिवसांनी माझ्यातला गुप्तहेर जागा झालाय.. निमू‍‍ऽ इथे आता शेजारी जावडेकरांकडे अशी व्यक्ति येणार आहे जिच्यामुळे-"
"डोंबल! कोण येणार आहे यांच्याकडे?"
"शू: हळू गं हळू-"
"कॅय छू: छू: -मी काय घोडं मारलंय यांचं तर घाबरू? उपकार समजा पोलिस कंप्लेंट नाय केली! नायतर खडे फोडायला लागले असते आयशप्पत-"
"निमू‍ऽ निमूऽ बायकांनी- विशेषत: सुंदर बायकांनी- तुझ्यासारख्या- असं मवाली पुरूषांसारखं बोलू नई-"
"अरे हुऽऽड!- ते ऐनवेळी तुम्हीच शेपूट घातलं नसतं नेहेमीसारखं- ज्याऊद्ये- जाऊद्ये- म्हणून तर-"
"शू: अगं अगं अशी चव्हाट्यावर- माझी अब्रू-"
"मला नाही अब्रू- माझं नाही झालं नुकसान- नाही झाला माझ्या धंद्यावर- पाळणाघराच्या- परिणाम-"
"शू: शू: अगं केवढ्या मोठ्यामोठ्याने-"
निमा आता चटाचटा हाताच्या चुटक्याच वाजवू लागते.
"आरे ज्याव! नाय करून टाकली यांची-"
कडले कासावीस होत गेलेत. ते सारखे जावडेकरांच्या घराकडे बघू लागतात.
"अगं आत घरात ते- त्यांनी ऐकलं -बिकलं तर-"
निमा जोरात कपाळावर हात मारून घेते.
"घ्या! हे तुमचं हेरखातं-"
कडले कावरेबावरे झालेत.
"का? का- का- काय झालं?-"
"डोंबल! ती टवळीऽ तिच्या त्या दिवट्या आगलाव्या, फटाकेफोड्या पोराला घेऊन उलथलीए शॉपिंगला! कडेवर बाळ पण आहे!"
"कसलं -कसलं -कसलं शॉपिंग?"
"अरेऽऽबाबाऽऽ मला काय माहीऽऽत?"
"असं काय! -असं काय?"
"होऽहो असंच!- आणि तिचा तो कावळाऽ"
"का- का- को- को- कोण- का- का- कावळा-"
"अरे भल्या माणसाऽऽ आता तू कशाला मला क-का ची बाराखडी म्हणून दाखवतोएस?"
"मी- मी- मी-"
"अर्‍ये तो!- तो झोपरा कावळाऽ तोऽ नवरा तिचाऽ- पाळीपाळीने घरी रहाणारा आणि पाळीपाळीने ऑफिसला जाणारा-"
"च्यक च्यक आळीपाळीने गं!-"
"तेच ते! तो उलथलाय रात्रपाळीला!.. आता पडला उज्येड?"
"असं होय!.. पण तू- तू- तुला कसं माहित? तुला कसं माहित?"
"किचनच्या खिडकीतून आख्खं जग दिसतं मला! उगाच तुमच्यासारखं आछं आछं करत जासूसी नाय करावी लागत- आगं आई गं बाई!"
"क- का- का- बाराखडी दाबा आता कडले- निमू! निमू! तुला आता काय झालं?"
निमा हातातल्या घड्याळाकडे बघतेय.
"जगबुडी झाली. ढगफुटी झाली. सव्वीस जुलै झाली सगळीकडेऽ माझं ब्युटी पार्लर बंद झालं! नाही- नाही- कसं बंद होईल- मागच्या वेळी साडेसातनंतरही उघडं होतं- अं? ह्यांऽऽ"
बोलता बोलता निमाला समोर गौरी दिसते, मुलांना घेऊन घराकडे येत असलेली. निमा गर्रकन तिला पाठमोरी होते आणि निमा तडक चेहेरा फिरवून आपल्या फ्लॅटकडे चालू पडते. मागे अंकित रेंगाळतोय आणि त्याच्याकडे प्रेमभरे बघत, रेंगाळत राहिलेत कडले..                                                                                                          क्रमश:
   
            

Saturday, April 7, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (११)

इथे वाचा भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, भाग ८,  भाग ९, भाग १० आणि त्यानंतर... 
महेशची अवस्था अत्यंत दारूण झालीए. अंकित महेशचा सेलफोन घेऊन घरभर पळत सुटलाय. अंकितनं आता महेशला ब्लॅकमेल करायला सुरवात केलीए. महेशची झोप पार उडालीए आणि त्याला अंकितच्या मागे पळत सुटण्याशिवाय पर्याय राहिलेला नाही!
"अर्‍ये- अर्‍ये थांब- थांब-"
"मोनाला सांगता काय?"
"नाही- नाही रे माझ्या सोना- सोन्या!"
"मी दिवटा काय?"
"नाही रे कुलदीपका नाही!"
"आम्ही उध्वस्त केलंय तुम्हाला, काय?"
"नाही नाही रे मस्त मस्त- यायलारे- मस्त आहात तुम्ही दोघं- तू आणि तुझी आई- असं म्हणायचं होतं मला. हात जोडतो बाबा तुला- तुझ्या आईला यातलं काही सांगू नकोस- प्लीऽऽज- काय मागशील ते देईन पण आवर- तुझ्या भावना आवर- आवर भावना!"
अंकित आता महेशला दरडावू लागलाय.
"मगाशी मोना म्हणाला होतात ना? आता भावना काय?"
"अब मुझे कुछ नही होना- सच्चीमें- मापी करो-"
"मग... मागाल ते द्यायचं!"
महेशला आता मान डोलवण्याशिवाय पर्याय नाही.
"हं! आईस्क्रिम... पिझ्झा... बर्गर... टॉयगन... कार... सेलफोन... होंडासिटी... टोयोटा... सॅन्ट्रो... एसेलवर्ल्ड... बिग बझार..."
प्रत्येक वेळी महेश पेंगत मान डोलवत रहातो.
"खाना.. खजाना.. सोना.. मोना.. मोना.. मोना.." अंकित आता फिदीफिदी हसत काय वाट्टेल ते बडबडू लागलाय.
"घे बाबा तुला काय घ्यायचं ते घेना- पण मला सोड-"
अंकित आता खो खो हसू लागलाय. महेशचा सेलफोन वाजू लागलाय आणि महेश पुन्हा झोपेच्या आधीन होऊन बडबडू लागलाय.
"मोना- मोना- आता तू का बरं पुन्हा पुन्हा फोन करकरून त्रास देते आहेस? तू सुद्धा मला सोड- एकटं रहायचंय मला-"
महेशची अवस्था वेड्या माणसासारखी होऊ लागलीए. त्याला बघून अंकित कपाळावर हात मारतो.
"आयशप्पत! यांचं टाळकं सरकलं वाटतं... हॅलोऽऽ- हॅ- हॅ-लॉऽऽ- ओऽऽ बोला नाऽऽ ऍंऽ ऍंऽ हां- थांबा- प्लीज वेऽऽट! वेऽऽट प्लीऽऽज!"
धावत महेशकडे येतो. त्याच्याकडे बघतच रहातो. महेश स्वत:शीच पुटपुटतोय.
"च्यक च्यक च्यक... आधी बरे होते.. कामातून गेली केस! च्यक च्यक.. मोना काय, सोना काय, भावना काय- ममा येऊदे मग बरोब्बर करतो तुम्हाला-"
महेश आता झोपेत वेगळ्याच दिशेला बघत बडबडू लागलाय.
"मोना अगं कोण आहे? कोण आहे फोनवर?- मला फसवू नकोस. मी जागाए.. अजिबात झोपेत नाही- आऽआऽआईगंऽऽ मोना-मोना-बोलना-गप का मोना- बोल ना!"
"ओऽऽ पपाऽऽ मोनाबिना कुणी नाईएऽ इथेऽ- मोना- कोना- टोना- फोना- अरे हो! हा फोना- आपलं हा फोनए तुमच्यासाठी- पपा- डॅडी- बाबाऽऽ येडे झाले माज्ये बाबाऽऽ पपाऽऽऽऽ"
महेश त्या भोकाडाने जरासा सावध झालाय.
"ये रेड्याऽऽ रडतोस काय माझ्या नावानं- गळा काढून! अजून आहे मी जिवंत! गेलेलो नाही! वर!- झोपतोय नुसता!- घरी दिवसपाळी आणि ऑफिसात रात्रपाळी करून करून! जीव जायची पाळी आलीए आता!- पण गेलेला नाहीए अजून!... अर्‍ये गप! गऽऽप!"
महेश अंकितच्या तोंडावर हात ठेवतोय आणि त्याचवेळी अंकित ’तुमचा फोन’ तुमचा फोन’ असं ओरडायला जातोय.
:अर्‍ये- अर्‍ये- चावतोस काय कारट्या-" महेश आपला हाय चोळतोय.
"मग काय करू? तुमचा फोनए फोनए असं सांगतोय तर तुम्ही माझंच तोंड-"
"द्ये! द्ये इकड्ये!... कोण ए? काय ए? ऑं? काय ए? काय चाललंय काय? ऑं? काय वेळाकाळाचं भान आहे की नाही? ऑं? काय काय काय? वर मलाच विचारताय काय?- काऽऽऽय? अहोऽऽ मी तुम्हाला विचारतोय काय? का- काय- काय म्हणजे?- आं- आं- हां हां आपलं ते हे- हां! काय समजतं की नाही तुम्हाला? कधीही फोन करता? अहो इथे काय काय झालंय!- नाही ऐका तुम्ही- तुम्ही- तुम्हाला ऐकायलाच लागेल- नाही मी फोन सोडणारच नाही तोपर्यंत!"
अंकितनं कपाळावर- पुन्हा- हात मारून घेतलाय.
"अहोऽऽ माझी आई गेली- सासू गेली- ऑं? अहोऽ गेली म्हणजे तशी नाही हो - पळून गेली- गेल्या- च्यक च्यक च्यक... कुणाबरोबर नाही होऽऽ- म्हणजे झालंय काय- मला मुलगी झाली- मुलगी! मुलगी!- मुलगा?- अहो‍ऽ मुलगा होताच आधी, असं काय करता?.. तर.. दोघांना कुणी सांभाळायचं- च्यक च्यक.. दोघांना म्हणजे त्या दोघींना नव्हे होऽ आईला आणि सासूला नव्हे! मुलांना! मु लां ना! हां! मुलांना कुणी सांभाळायचं म्हणून पळून गेल्या त्याऽ- मुलांना घेऊन?- हे कुणी सांगितलं तुम्हालाऽऽ मी? - यायला कोण यडचॅप बोलतोय पलिकडून-"
अंकित आता कपाळावर हात मारून घेऊन दमलाय, "अहोऽऽ मला काय विचारताऽऽयऽ त्यानाच विचारा नाऽऽ"
"अहोऽऽ मला सांगाल काऽऽ मी कुणाशी बोलतोयऽऽ ऑं? ऑं? तुम्हाला काहीच समजत नाहिएऽ -अहोऽ मगऽ तुम्हीऽ माझ्याशीऽ का बोलत राह्यलाय मगासपासूनऽऽ हां हूं का करत बसलाय माझ्या बोलण्यावर? ऑं? तुम्हाला- तुम्हाला मराठीही कळत नाही!- अहोऽ मग काय सूड उगवताय माझ्यावर हां हूं करूऽऽन!- मऽऽग?.. हे शहाण्यासारखं झालं की वेड्यासारखं- हां हां!- ये श्यान्येजैसा हुवा की पागलजैसा- म्येरेको बोलोऽऽ- क्या? कोनसा?... परपरांतीय लालनपालन बालन संघ!- हे काय आहे?.. काय आहे म्हणजे नाव आहे की गाणं आहे?.. ऑं? येऽऽ क्या करताय क्या तुम- तुमारा ये- ये- बालन लालन पालन- ऑं? क्या बोलताय?- मैंने? कबी?ऽऽ- ऑं- ऑं- हां हां- मेरी बायकोने! आपलं हे बीबीने- बीबीने- हां हां!- म्येरे बीबीने फोन किया होगा आपकोऽऽ- मैईं? मैईं बीबी का मकबरा- आपलं ह्ये नवरा- नवरा- आदमी- मरद- यायलारे- हां हां- बच्च्येका बाप- पिता- हां हां तो- तो- हां- घरमेंच दोनो बच्चेकू- हां- घरमेच संभालनेका! हां रे हां- आंग्गाश्शीऽऽ क्या बराब्बार बॉलताय रे बाबाऽऽ हां हां वहीच! उसके वास्तेच फोन किया आपकोऽ- ऑं? फिर बोलोऽ किसको भेजताय? ऑं? टी मंजू?... हां टी मंजू! कोन है कोन? अहो म्हंज्ये- औरत या मरद? हां! हां! किदरका है? - आरे मेरा मतलब है साऊथका- यूपी या बिहार- नक्की किदरका- हां हां- हां साब!... मापी करना हम वो सुरवातमें आपको- हां-हां-हां- मंगताय उतना लो पैसा बाबा- हमारे आंगनमें झाड है पैसेका- हां हां- आता ठेव बाबा ठेव- ऑं- द्येव भ्येज द्येव बाबा मंजू टी- या टी मंजू कोन हय उसको! जल्दी जल्दी हांऽऽ हां! हांऽऽऽ... हाऽ हाऽ हाऽ हाऽ"
"पपाऽऽ काय झालं काऽऽय?"
"अर्‍ये बछड्याऽऽ टी मंजू येणारेय टी मंजूऽऽ तुम्हाला सांभाळायलाऽऽ"
"याऽऽ येऽऽ पपाऽऽ"
त्याचवेळी पाळण्यातली अवनी जोरजोरात रडू लागलीय आणि दोघे तिच्या दिशेने धावत सुटलेत...     क्रमश:     


 

Thursday, March 29, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (१०)

महेशची अवस्था खूपच बिकट झालीए. तो आपल्या बेडरूममधे एक उशी हातात घेऊन तिलाच झोपवतोय. उशी आडवी धरतो. उशी उभी खांद्यावर धरतो. अंकित त्याच्या मागेमागे फिरतोय, आपला पपा काय करतोय ते बघत. महेश चालता फिरता चक्कं झोपतोय. झोपेत त्याला स्वत:चा तोल सावरावा लागतोय.
"अंकित- अंकु- अंकुडी- अरे बाबा कुठेएस नक्की तू!"
पाळण्यातून अवनीचा रडण्याचा आवाज आल्यावर जरासा सावध होतो. मग खांद्यावरच्या उशीलाच थोपटू लागतो.
"उगी उगी अवनीबाळू ललायचं नाई- झोपायचं-"
अंकित एकदा पाळण्यात रडणार्‍या अवनीकडे बघतो आणि एकदा खांद्यावर उशी थोपटणार्‍या आपल्या पपाकडे बघतो. त्याला हसू फुटतं. ते बरोब्बर महेशच्या कानावर पडतं.
"अवनीऽ- उगी उगी- हसू नये अंकितबाळ- बापाला हसू नये- अर्‍ये तरीही हसतोएस घोड्या- गप! गप! बारा वाजवलेस सगळ्याचे आणि- आणि दात काय काढतोएस सारखा? बाप काही प्यालेला नाहिए तुझा! झिंगतही नाहिए! पेंगतोय तो! पेंगतोय!- तू अवनीबाळ उगी उगी- दिवसभर ही ड्यूटी- तुम्हा दोघांना सांभाळायची- माझ्या मागे लागलेली- मी- मी स्वत:हून घेतलेली- आणि रात्री- रात्रपाळी- ऑफिसमधे- मी-मी-मीच मागून घेतलेली! ऑफिसमधे कायमची रात्रपाळी मागून घेतलेय रे तुमच्यासाठीऽऽ तुमच्यासाठी!- आणि तू हसतोएस शुंभा! हसतोएस?"
अंकितला आता स्वत:ला आवरता येत नाही, तो त्याच्या स्टाईलमधे ओरडतो.
"पपाऽऽ तुम्ही हे कोणालाऽऽ झोऽऽपवताऽऽय?ऽऽ"
महेशचा पवित्रा अंकितच्या ओरडण्याने एकदमच बदलतो. तो ऑफिसमधे असल्यासारखा, सायबाच्या खुर्चीसमोर अदबीने वाकल्यासारखा पेंगत पेंगत वाकतो.
"माफ करा साहेब! चुकी झाली साहेब झोपेत- म्हणजे साहेब- काय सांगू तुम्हाला- घरची दिवसपाळी संपली की इथे- साहेऽऽब.. हात जोडतो.. पदर पसरतो.. साहेबऽऽ दया कराऽऽ पाठीवर मारा साहेऽऽबऽऽ पण पोटावर मारू नकाऽऽ पोटावर मारू नका- तुम्ही सांगाल ते करतो साहेब- तुम्ही सांगाल ते-"
महेश भलताच मेलोड्रॅमॅटिक होतो आणि अंकित आणखी मोठ्याने ओरडतो.
"ओऽपपाऽऽ तुम्ही कुणाला झोपवताऽऽय?ऽ कायेऽऽ तुमच्या हाताऽऽत?"
"साहेब- साहेब लहान झाले- छोटे- छोटे साहेब- अरे- अरे- हे काय?- उ-उशी? उशी? मग ती- ती कुठाय? अवनी? अरे बापरे! ती तर तिथेय- पा-पाळण्यात!- अलेलेले बाळू- सॉरी- सॉली- थॉली-"
महेश झोपेतच पाळण्याजवळ जातो आणि झोपेतच पाळण्याला झोके देऊ लागतो. त्या झोक्याच्या लयीमुळे आणखी पेंगू लागतो. मग डोळ्यावरची झोप उडवायचा प्रयत्न करू लागतो. अंकितला ते बघून आणखी हसायचं निमित्त मिळालय. तो हसत रहातो.
"हस हस तू गाढवा- घोड्या- गेंड्या- दगड्या- हस! तुझ्या दोन्ही आज्ज्याना हाकलून दिलंस-"
अंकित लगेच दादागिरीवर आलाय, "येऽऽ कुणी?ऽ मी?ऽऽ"
"नाहीऽ तुझ्या बापानीऽऽ मीऽऽ छळ छळ छळलंस त्यानाऽऽ त्या भांडल्या भांड भांड.. आणि पळ पळ पळ..."
महेशला डुलकी लागलीए.
"ओऽऽ मी कुट्येऽ मी कुट्येऽऽ त्या भांडतच होत्या! पहिल्यापासूनच!"
"चूऽऽऽऽप!" महेश जोरात ओरडतो आणि स्वत:च दचकतो. मग अवनीला जाग येईल म्हणून घाबरतो. मग हळू आवाजात, पेंगत बोलू लागतो, " एक शब्द बोलू नकोस! फटाक्यांची माळ कुणी सोडली निमामावशीच्या पाळणाघरात?.. हसू नकोस! हसू नकोस गद्ध्या!.. तुज्या मारीऽऽ आता मोठ्याने बोलायचं नाही हे- पण पोलिस कंप्लेंट झाली असती तर तू लहान म्हणून मला जावं लागलं असतं माहितीए आतमधे- जेल- जेलमधे!.. तू हास! हास तू!.."
महेशचं कुजबुजत्या स्वरात, झोपेत, पेंगत बोलणं हा अंकितला आणखी एक टाईमपास झालाय. तो खुदखुदून हसू लागतो आणि इकडे महेशनं झोपेत आणखी एक भलताच ट्रॅक पकडलाय.
"काय सांगू मोना तुलाऽऽ तू माजी अगदी जवळची मैत्रिण आपल्या ऑफिसमधली.. म्हणून तुला सांगतो.. वैरी आहेत गं वैरी- गेल्या आणि ह्या दोन्ही जन्माचे- तो पोरटा वाट लावणाराय माझ्या आख्ख्या खानदानाची! परवा फटाके फोडले.. आणखी काही वर्षानी सुरूंग फोडेल- माझ्या- माझ्या टाळक्यावर गं! आणि- आणि- तुला सांगतो मोना.. त्याची आई आहे ना आई.. माझं आख्खं आयुष्य उध्व-उध्व-उध्व..."
हे बोलत असताना महेशनं अंकितचाच हात घट्टं पकडून ठेवलाय. अंकितला तो काही केल्या सोडवून घेता येत नाहिए. महेशला पुन्हा एक डुलकी येते आणि अंकित आपला हात सोडवून घ्यायचा निकराचा प्रयत्न करतो.
"मोना- मोना- असं करू नकोस मोना. तूच माझा आधार आहेस मोना!- ते ते टेलिफोन घेणं- ते टेलिफोन ऑपरेटिंग झन्नममधे गेलं मोना.. माझ्या आयुष्याची दासतान ऐक- माझ्या दिवट्या पोरानं- मोनाऽऽ-"
अंकित जिवाच्या आकांताने आपला हात सोडवून घेतो आणि बोंब ठोकतो.
"सोडा- सोडा मला- सोडाऽऽ.. मी तुमची मोना नाहिएऽऽ मी दिवटा काय? माझ्या आईनं- ममानं तुमचं आयुष्य उध्वस्त केलं काय? थांबा आता तुमचं चांगलंच टेलिफोन ऑपरेटिंग करतो- मोबाईलच करतो ममालाऽऽ"
महेशची झोप क्षणार्धात उडालीए. तो कासावीस होऊन अंकितच्या मागे धावत सुटलाय.
"अर्‍ये- अर्‍ये- थांब- थांब- असं करू नकोस! आताच- आताच- माझं जीवन उध्वस्त- उधवस्त-"
अंकित महेशचाच मोबाईल घेऊन पळत सुटलाय, महेशलाच वाकुल्या दाखवतोय आणि महेशची अवस्था दारूण झालीए...    (क्रमश:)
या आधीचे भाग  भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, भाग ८ इथे वाचा!

 


Wednesday, March 21, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (९)

वाचा भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, भाग ८ आणि त्यानंतर
अंधार पडलाय. महेश अक्षरश: हवेवर झुलत सोसायटीच्या गेटमधून प्रवेश करतोय. ’फुलों नही समाती’ अशी त्याची हालत आणि त्याला झालेला आनंद! त्याच्या हातात मिठाईचा बॉक्स. सहनिवासाच्या प्रवेशद्वाराजवळच कडले दबा धरून बसल्यासारखे. महेश दिसताच टुणकन उडी मारून पुढे झालेले. महेश घरी जाण्याच्या घाईत. त्यामुळे त्यांची चुकामुक होतेय. महेशला खरंतर चुकामुक व्हायला हवीय. पण कडले ती होऊ देण्याच्या मनस्थितीत नाहीत. कडलेंचं लक्ष महेशच्या हातातल्या मिठाईच्या बॉक्सवर. कडले ऐकणार नाहीत हे समजल्यावर महेशला जागच्या जागी ’जैसे थे’ होणं भाग पडतं. कडले ती संधी साधतातच, "काय?"
महेश दमलेला पण अत्यंत खूष, "काय म्हणजे?"
"म्हणजे झालं काय?"
"मुऽऽलगीऽऽ दुसरी, बेटीऽ धनाची मोऽऽठ्ठीऽ पेटीऽऽ"
कडले अत्यानंदानं महेशला मिठी मारतात, "अभिनंदन!अभिनंदन!"
"ही घ्याऽ बर्फीऽऽ"
कडले बॉक्स घेतात, उघडतात, "ऊंऽऽ म्हणजे सगळ्यांना वाटून उरलेली, एवढीच?"
"कडले काकाऽ मजा कराऽऽ मी दमलोयऽ जाग जागूनऽ जाऊन झोपतोऽ"
"ऊं ऊं ऊं ऊं.."
महेश घरी निघालेला, परत फिरतो. कडलेंजवळ येतो, "हेऽऽ काऽय कडलेकाका! कसलं अवलक्षण?"
"मी रडतोय! कुंऽऽ"
"रडताय? याबेळी? का?.. आणि तुमच्यात हे असं रडतात?" पुढे महेशला ’कुत्र्यासारखं?’ असं विचारायचंय पण समयसूचकता दाखवून तो गप बसतो.
कडले थेट पुन्हा त्याला मिठीच मारतात, "काय करू रेऽऽ तुला दोन दोन! मला एकही नाहीऽहीऽहीऽहीऽ"
"अरे! अरे! अहो पण मी काय करू?"
"आधी सांग मी काय करूऽऽरूऽऽरूऽरूऽ"
"अहो सोडाऽ सोडाऽ.. हीऽही.. पाळणाघरातली सगळी तुमचीच कीऽ"
योगायोगाने त्याचवेळी पाळणाघरातून ’काका मला वाचवा’ च्या तालावर ’काकाऽ काकाऽ मला कडेवर घ्याऽ’ असा कोरस सुरू होतो.
"काकाऽऽ ऐकाऽऽ"
कडले डोळे पुसतात. खूष होत असल्याचा लाऊड अभिनय करत ते जरा जास्तच वेळ तो कोरस मन लाऊन ऐकतात, " आलोऽ आलोऽ रेऽ चिमण्यांनोऽ"
 "कावळा उडाला लगेच!" महेशनं कपाळावर हात मारून घेतलाय.
महेश लॅच उघडून घरात येतो. बेडरूममधे जाऊन आडवा होतो न होतो तोच वसाहतीच्या आवारात अंकित आणि त्याच्या पाठोपाठ शांताबाई आणि उर्मिलाताई एकमेकींच्या हातात एकेक हात अडकवून मार्चिंग करत दाखल झालेत. ही टीम घराजवळ येते आणि आळीपाळीने डोअरबेल वाजवू लागते. आत नुकताच आडवा पसरलेला महेश भांबावतो आणि धडपडून दार उघडतो. तिघेही आत येतात आणि कदमताल चालूच ठेवतात. महेश भडकलेला.
"अर्‍ये होऽहो! अर्‍येऽ सगळे इकडे आलाऽतऽ तर मग तिकडे कोऽणऽ आऽहेऽ गौरीजवळऽऽ"
"उम्या आहे आपला! त्याची बायको आहे!"
"वंदू आहे जावयबापू! तिचा नवरा आहे!"
"हां! आहे ना! हु‌ऽऽश्शऽऽ चलाऽ- या दोघी काय एकमेकींना सोडत नाहीत-"
"काऽऽय?"
"दोघी येकदम!- काही नाही! काही नाही! बरं झालं! आलात! आता बसा!.. म-म- किंवा उभ्याही रहा! जेवण मागवा! हॉटेलातून चालेल! मी कर्ज काढलेलंच आहे! दमला असाल!.. मग विश्रांती घ्या!"
महेशला त्याना काय सांगावं कळत नाही. आपण काय सांगितल्यावर त्या काय करतील याची धडकी त्याला आधीच बसल्यासारखी. दरम्यान अंकित बेडरूममधे काहीतरी शोधाशोध करतोय. शांताबाई आणि उर्मिलाताई नुसत्याच उभ्या आहेत. दोन परस्परविरूद्ध टोकांना. महेश आळीपाळीने दोघांकडे बघतो.
"दोघी दोन टोकांना.. म्हणजे काही खरं नाही.. आपण बेडरूममधे जाऊन झोपावं-"
"महेऽश!"
"बापूऽ- आपलं हे- जावईबापू! गौरीला तीन दिवसात घरी आणायचं!"
"आठ दिवसांच्या आत आणायचं नाही महेश! डॉक्टर काहीही म्हणोत!"
"ही दुसरी खेप आहे जावईबापूऽ काय गरज आहे!"
"गरज? गरजबिरज काही नाही! आठ म्हणजे आठ!"
महेश आतल्याआत धुमसायला लागतो, "च्यामारीऽऽ ह्यांचं सुरू झालं परत!"
दोघी आपापला कोपरा फक्त बदलतात.
"महेऽऽशऽ गौरीला ऑर्डिनरीरूममधे हलव ताबडतोब! खर्च तुझा काका नाही देणार!"
"बापूऽ- आपलं हे जावईबापू! स्पेशलरूममधून हलवलंत तर मी तिसर्‍या मजल्यावरून उडी मारीन! हुंडा भरपूर दिलाय आम्ही!"
"पाच वर्षात वसूल केलाय तिनी या घरात राहून!"
"बापू हे फार होतंय!"
"मऽहेश! हे काहीच नाही!"
महेशचा स्फोट झालाय, "स्टॉप इट!.. प्ली-प्लीज- स्टॉप ईट! आईऽ ए आईऽ- आणि आईऽ अहोऽ आईऽऽ तुमचा नक्की प्रॉब्लेम काय आहे?.. सांगाल का? प्लीऽऽजऽ.. तुम्ही सतत असं एकमेकांच्या विरूद्ध बोलत राहिलात तर आम्ही जगायचं कसं? वागायचं कसं? अं? कसं वागायचं?"
"महेश! त्याना सांग! अजिबात बोलायचं नाही!"
"बापूऽऽ मी बोलल्याशिवाय रहाणार नाही!"
"बोला हो! काहीही बोला! पण मला सारखं सारखं बापू बोलू नका!"
"मऽऽहेश!"
"बोल आई!"
"मऽऽहेशराऽव!"
"बोला आई!" महेशनं दोघींना हात जोडलेत.
"महेश मी इथून निघून जाऊ?"
"नकोऽ आईऽ पाया पडतोऽ अंकितला कोण सांभाळणार?ऽ"   
"अच्छा महेशराव! म्हणजे मी इथून जाऊ!"
"नकोऽ आईसाहेबऽ अवनीला कोण सांभाळणार?"
"कोण रे महेश!"
"अवनी गं अवनी!" महेश बोलतो आणि मग जीभ चावतो. पण तोपर्यंत उशीर झालाय.
"अवनी! अच्छा! म्हणजे हिनं नावसुद्धा ठरवलं अं? माझ्या अपरोक्ष?"
"हे फार होतंय महेशऽऽराऽव!"
"आईऽऽ- तुम्ही नाही हो! एऽऽ आईऽ तू!ऽ अगं नाव ह्यांनी नाही ठरवलं आयशप्पत! म्हणजे तुझी शप्पत! मी आणि गौरीनं-"
"मला सगळं कळतं रेऽऽ अगं आई गंऽऽ जगदंबेऽ मला इथून घालवून द्यायचे हे धंदे गं बाईऽ"
"नाही आईऽ माझी आईऽ नाऽऽईऽऽ"
"ठीक महेशराव! मग मी जाते"
"अहोऽ आईऽ नकाऽ होऽ जाऊऽऽ"
शांताबाई खटकन डोळे पुसतात, "ठीक आहे महेश! मग मी नाही जात! पण मी म्हणते तसं झालं पाहिजे!"
"नाही बापू! मी म्हणीन तसंच!"
"आईऽऽऽऽ- नाही तुम्हाला दोघींनाही नाहीऽऽ तिला म्हणतोय, आयीऽऽ जगदंब्येऽऽ वाचीऽऽवऽऽ"
"नाव अवनी ठेवायचं नाही!"
"नाव अवनीच ठेवायचं!"
दोघी हमरातुमरीवर आल्या आहेत. महेश हतबल. दोन्ही हात डोक्याला लाऊन टेकीला आलेला.
दरम्यान बेडरूममधे इतका वेळ शोधाशोध करणार्‍या अंकितला एकदाचा अडगळीत एक मोठा बॉक्स सापडलाय. तो घेऊन लपवत लपवत अंकित त्या गदारोळातून घराबाहेर येतो. बॉक्स उघडतो. खूष होतो. हळूच आतलं भेंडोळं काढतो. तो फटाक्याचा लांबलचक कोट आहे. पाच-दहाहजार डांबरी फटाक्यांची माळ. अंकित ती माळ हळूहळू उलगडतो. ती उलगडून होत असताना त्याची ट्यूब पेटते. तो शेजारच्या पाळणाघराकडे बघतो. त्याला हसू फुटतं. आवरता आवरत नाही. ती माळ हातात धरून ओढत तो पाळणाघराजवळ येतो. कानोसा घेतो. आत, बाहेर, दोन्ही, तिन्ही दिशांना... मग ती माळ हळूहळू पाळणाघराच्या ग्रील्समधून आत सोडतो.
महेश घरात, घरातल्या फटाक्यांना तोंड देतोय. घरातले दोन्ही फटाके आता हमरातुमरीवर आलेत. त्या दोघींना अडवल्याशिवाय त्याला गत्त्यंतर नाही आणि त्या तर अजिबात ऐकायला तयार नाहीत. आता लढाई हातघाईवर आलीए आणि फटके मात्र मधेमधे येणार्‍या महेशला बसताएत.
बाहेर अंकित शांतपणे आपलं काम करतोय. माळ संपूर्ण आत जाऊन माळेचं छोटसं टोक आता पाळणाघराच्या ग्रील्सवर बाहेर लोंबतंय. अंकित खिशातली काडेपेटी काढतो. माळ पेटवतो. तिथून धूम ठोकतो.
काळोखात वीजा चमकल्यासारखे फ्लॅशेस.. त्यामागोमाग फटाके फुटल्याचे धुमधडाड आवाज..
महेशच्या घरात हातघाईवर आलेल्या दोघी..
महेश बाहेर येतो. त्याला काही कळत नाही.. आत जातो. काही करता येत नाही..
फटाक्यांच्या आवाजानी जोर पकडलाय आणि महेशची आत, बाहेर अशी प्रचंड भंबेरी उडालीय...   क्रमश:

Thursday, March 15, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (८)

भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६, भाग ७, आणि त्यानंतर...
महेशच्या आनंदाला उधाण आलंय. स्वत:च्या घरी पोहोचल्यावर तर जास्तच. अंकितला कडेवर उचलून आता तो गणपतीच्या मिरवणुकीतला झांजा आणि लेझिम नाच नाचू लागलाय. दारातून कडलेंचं मुंडकं आत आत ओढलं जातंय आणि त्याना बाहेर ओ-ओढून शेजारची पाळणाघरवाली निमामावशी हैराण झालीए. कडले महेशच्या नाचात सामील व्हायला आतूर झालेत. महेश मधेच तुतारी वाजवल्यासारखं करतो. जरावेळाने त्याच्या लेझिम, झांजा यांचा रोंबासोंबा होऊ लागतो. महेशला धाप लागते आणि तो गणपतीतल्या कार्यकर्त्याच्या भूमिकेत शिरून गौरीला शोधू लागतो. गौरीला जीव नकोसा झालाय. महेश तिला धरून पुढे आणतो. दिवस भरत आलेली गौरी प्रचंड अवघडलेली आणि लाजत असलेली. कसाबसा  आपला मोर्चा  बेडरूमकडे वळवते. तोपर्यंत निमानं कडलेना एखाद्या लहान मुलासारखं जावडेकरांच्या घराबाहेर आणलंय. महेश जोरात गणपतीबाप्पाऽऽ असं ओरडतो. पाठोपाठ अंकीत मोरयाऽऽ करतो. सुखी कुटुंब आता शयनकक्ष अर्थात बेडरूममधे दाखल झालंय.
"हुऽऽश्शऽ आता तयार रहायला हवं हं गौरी! केंव्हाही काही होऊ शकतं!"
"म्हणज्ये पप्पा?ऽऽ"
गौरी अंकितच्या गालावरून हात फिरवते, "म्हणजे.. बेटा.. ममाला केंव्हाही ऍडमिट व्हावं लागणार!" 
महेश लगेच तिची रीऽऽ ओढतो, "आणि मग डॉक्टरकाका आपल्याला एक छोटं छोटं, गोबरं, गोबरं बाळ देणार!"
"छ्याट डॉक्टरकाका द्येत नाई कॅय! ममाला असं बेडवर झोपवणार मग-" 
"पुरे! पुरे! पुरे! मला माहित नाही ते सुद्धा सांगशील बाबा! तुझं काही खरं नाही!"
गौरी अजून भांबावलेली, "काय रे.. महेश.."
महेश धडपडतो, "अगं आणि तू अशी अवघडून बसून काय राहिलीस! पड पड तू!"
"महेश, अरे पण-"
"माहितीये! भूक लागली असेल ना! मला पण मरणाची लागलीये!अरे! पण आया कुठे गेल्या? दोन दोन!"
"पपा, भारत पाकिस्तान ना?"
"अंकू.. अरे.. महेश अरे हा काय-"
महेश हसतो, "हांऽ काय खोटं नाही त्याचं! आयला! एक आई एक बोलते. दुसरी बरोब्बर त्याच्या विरूद्ध! कसं काय जमतं बुवा काय कळत नाही!-"
"माझ्यावर पपा, माझ्यावर प्रॅक्टिस करत असतात दोघी दिवसभर!"
"आ हा हा हा! काय पण अभ्यास आहे दोघींचा! एकमेकींच्या विरूद्ध बोलण्याचा!"
"महेश.. तुला त्रास होतो ना खूप.."
"छे गं! तुझ्या त्रासापुढे माझा त्रास काहीच नाही!.. म्हणजे तसा होतो गं! पण काय करणार? करणार काय? त्या पाळणाघरात मुलांना ठेवायचं धाडस आहे तुला?"
"अजिबात नाही.. आणि ह्या शेजारणीच्या.. च्यक!"
"का गं? का? का?" महेश गालातल्या गालात हसतोय.
"म्हणजे तू मोकळा मग.. उंडारायला..." अंकित जोरजोरात टाळ्या पिटू लागतो.
"एऽऽ गप ये! एऽ इतका काय मी हा नाहिए हं! हां! "
"तू हा आहेस की नाहिएस.. ते चांगलं माहितीए मला.. भले भले त्या निमडीनं गारद केले आहेत.. तेही मला.."
"गौरूऽ अगंऽ अगदी आराम करायचा आताऽ कसलाही विचार करायचा नाहीऽ मी काय करतोऽ तो काय करतोऽ ते काय करतातऽ त्या काय करताऽऽतऽ- अर्‍येऽ खरंच! त्या दोघी आत काय करताएत? मरणाची भूक लागलीए आम्हाला दोघांना!.. नाही तिघांना!"
"पण मी तर जेवलोय पपा!"
"हो माहितीए पप्पू मला!"
"मग तिघे कसे?"
"मी दोनदा- नाही- तुझी ममा दोनदा जेवणारए! एकटी! तू जा, तुझ्या आज्ज्या काय करताएत आत बघ! हं जा!"
गौरी लाजून चूर झालेली, "काय हे महेश.."
महेश लाडात आलेला, " काय हे म्हंज्ये काय माहितेय का गौरू! तुझं झालंय हे असं! आता तुझ्या जवळ यायचं म्हणजे सुद्धा-"
तेवढ्यात दोन्ही आज्ज्या बेडरूमच्या दारात येऊन खाकरताएत, "आम्ही आत यायचं का?"
महेश पूर्णपणे गडबडलेला, "ऑं?- आं- यायचं- यायचं का?- आणि आता आत येऊन उभ्या राहिल्यावर हे विचारताय?.. असू दे! असू दे! तुम्हाला काय बोलणार? तुम्ही काही केलंत तरी आम्ही काही बोलू शकणार नाही! तुम्ही निघून ग्येलात की आम्ही म्येलोऽऽ"
"काय? काय? काय?"
"दोघी येकदम? काही नाही आमच्या आयांनो! हात जोडतो! या! या! तुमचं सहर्ष स्वागत असो!.. दुसरं काय करणार?" महेशनं स्वत:च्या कपाळावर हात मारून घेतलाय.
"ऑं?"
"हे ही दोघी येकदम?- काही नाही! काही नाही!- ए आईऽ तू इथे बस! आणि अहो आई, तुम्ही इथे बसा! हं बसा! इथे इथे बस रे मोरा-"
"मी बसते!"
"मग मी उभी रहाते!" बसलेली आज्जी पटकन उभी रहाते.
महेश हैराण, "हं.. झालं सुरू!"
"पण तू गौरी बसलीएस का अशी? अगं व्यायाम पाहिजे या अवस्थेत!"
"हालचाल अजिबात नको सांगून ठेवत्ये!"
"आणि.. आज जरा जपूनच जेव!"
"दोन जिवांची आहेस पोरी! चारचारदा खाल्लं पाहिजे चांगलं!"
"इंजेक्शनचा कोर्स संपवला की नाही डॉक्टरनं?"
"अगं बयेऽ कशाला टोचून घेतेस सुया?ऽ"
महेश आणखी हैराण झालाय, "अर्‍येऽऽ ह्या आया आहेत की सुया आहेतऽ का? का टोचून खाताएत तिलाऽऽ.. ए आईऽ आहोऽ आईऽ मला भूक लागलीए मरणाचीऽ तिकडे किचनकडे चलाऽ-"
दोघींनी आपला मोर्चा आता गौरीच्या अगदी जवळ वळवलाय.
"डॉक्टरनं चालायला सांगितलं असेल नं?"
"डॉक्टरांनी भरपूर झोपायला सांगितलं असेल नं?"
महेश बेजार, "राहू आणि केतूची दशा सुरू झालीऽ"
"तू माझं ऐक गं मुली!"
"तू माझं ऐक गं सुनबाई!"
"अगं सगळं मॉर्डन झालंय आता!"
"परंपरा कधीही सोडायच्या नाहीत तुला सांगत्ये!"
"ही काय तुझी पहिली खेप नाहिए गं!"
"असं कसं? दोन्ही वेळेला त्रास सारखाच!"
महेश हैराण+बेजार, "हा त्रास कधी संपणार पण?"
"हे बघ! सिझेरियन झालं तरी घाबरू नकोस हं!"
"पैज मारून सांगते, नॉर्मलच होणार!"
"नंतर.. वजन वाढणारं काही खायचं नाही!"
"डिंकाचे लाडू, अळीवाचे लाडू, साजूक तूप सगळं मी करून ठेवलंय!ते संपवायचं म्हणजे संपवायचं!"
महेश भूकेनं कळवळतो, "आय आय गंऽ कडकडून भूक लागलीए मरणाचीऽ आणि ह्याऽ-"
"आणि.. लगेच ऑफिसला जायचं नाही! चांगली सहा महिने रजा घे!"
"तीन महिने! तीन महिने फक्तं! चटपटीत राहिलं पाहिजे तुला!"
"धुणंभांडीवालीला पैसे वाढवायचे नाहीत! आहेत त्यात करा म्हणावं!"
"पैसे वाढव! नाहीतर बाई जाईल!"
"तेलाच्या बाईचं काय करायचं?"
"कसली तेलंबिलं लावताय जुन्या जमान्यातली!"
"घ्या! जुनं ते सोनं असं लोक म्हणताएत!"
महेश रडकुंडीला आलेला, "आयांनोऽ मी काय म्हणतोय ते आधी ऐका!"
"समजतंय न गौरी मी काय म्हणतेय ते?"
"नाही समजलं तरी काही फरक पडणार नाहिए! तू माझं ऐक!"
गौरी एवढा वेळ चूपचाप बसलेली. केविलवाणी होऊन बोलू लागते.
"ए आईऽऽ.. अहो आईऽऽ.. मी दोघांचही ऐकीन.. पण तुम्ही.-"
"अगं येऽऽ गौरीऽऽ तुला काय वेडबिड लागलंय काऽऽ या दोघींचंही तू ऐकणार म्हंज्येऽऽ तू- काय- तुला-"
"तू थांब महेश- मी तुम्हा दोघींचही ऐकीन- पण तुम्ही दोघींनी इथून जायचं नाही! मी सांगितल्याशिवाय अजिबात नाही!" 
"अगं वेड लागलंय का आम्हाला?ऽऽऽ"
दोघीही हसू लागलाएत आणि महेश त्या दोघींकडे वेड्यासारखा पहात राहिलाय.
दोघींचं पुन्हा चालू झालंय.
"तू जेवून घे बघू गौरी!"
"रात्रं फार झालीए! आता खाल्लंस तर अपचन होईल बघ!"
महेश सॉलिड कावलाय, "झालं!झालं सुरू!"
"चल गौरी! चल तू, जरा चार पावलं चाल!"
"झोप तू!अगदी पांघरूण घेऊन गुडुप!"
गौरीला कळा सुरू होताएत. तरीही दोघीही आयांचं काही ना काही परस्परविरोधी चालूच आहे. त्याना थोपवायचे महेशचे सगळे प्रयत्न विफल होताएत. गौरीच्या कळा आणखी वाढतात. महेश कावराबावरा होतो. सरतेशेवटी ओरडतो.
"ए आईऽऽ अहो आईऽऽ.. एऽ एऽऽ हिंदुस्थान-पाकिस्तानऽऽ कुणीतरी येणारएऽ का माझ्याबरोऽऽबर हॉस्पिटलाऽऽतऽ.."                                                    (क्रमश:)

Friday, March 9, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (७)

भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५, भाग ६
आणि त्यानंतर...
जावडेकरांच्या घरातलं चित्र आता जरा बदललंय. जरा काय चांगलंच बदललंय. दोन्ही आज्ज्या, शांताबाई आणि उर्मिलाताई अंकितला भरवताएत. दोघींच्या हातात दोन ताटं. शांताबाईंचा पवित्रा परंपरागत आणि उर्मिलाताईंचा आधुनिक! पहिला घास कुणी द्यायचा या स्पर्धेत शांताबाई बाजी मारताएत असं दिसतंय.
"अंकू हा घे चिऊचा‍ऽ नंतर काऊचा हं!"
उर्मिलाताई मग मागे सरत नाहीत.
"काऊ चिऊचा राहू दे रे! हा घे चिकनचा! मग फीशचा!"
अंकितला खरंतर स्वत:च्या हाताने जेवायचंय पण दोन्ही आज्ज्या आता फुल फार्मात आल्याएत.
"अंकित! वरण, भात, लिंबू सगळं संपवायचं हं!"
"अंकुडीऽ इट नॉनवेज फर्स्ट!"
"अंकी! शाकाहारी हो! त्यात सत्वं असतं!"
’ऍंक्स! नॉनवेजच खा! त्यात ताकद असते!"
अंकीत वैतागलेला. त्याला बोलायला संधीच मिळत नाहीए. एकदाची तो संधी साधतो.
"आज्ज्यानोऽ माझं पोट म्हणजे कचर्‍याचा डबा नाहियेऽऽ"
पण आज्ज्यांचं चालूच.
"आणि अंकित.. जेवण झालं की भरपूर पाणी पी!"
"नॉनसेन्स! जेवणानंतर एक तास अजिबात पाणी नको! ऍंड डोन्ट गो टू प्ले! लगेच खेळायला जाऊ नकोस!"
"काही नाही रे! बैठे खेळ खेळले तरी चालतात!"
"शतपावली घाल- फेर्‍या मार! फेर्‍या! हॅव अ वॉक!"
"तू अजिबात म्हातारा नाहिएस! फेर्‍या घालशील तर बघ!"
"होमवर्क राहिलंय ना बाकी? वेन आर यू-"
"गोष्टीची पुस्तकं कधी वाचणार रे! चौफेर ज्ञान पाहिजे बघ!"
अंकितचा पारा चढू लागलाय.
"गप्पं बसा आज्ज्यांनो! टीव्ही बघणार मी! टीव्ही!"
"कार्टून बघू नकोस!" शांताबाई त्याच्या हातातला रिमोट खेचून घेतात.
उर्मिलाताई सरसावून शांताबाईंच्या हातातला रिमोट पळवतात.
"अं हं! सिरियल नाही! सिरियल नाही! डिस्कव्हरी बघ! बघ डिस्कव्हरी!"
"अरे ’संस्कार’ बघ! ’संस्कार’ बघ!"
"अरे ही मूवी आहे बघ काऊबॉयची!"
"शी: अरे हा बघ डीडी मेट्रो!"
"हा फॅशन चॅनल इतका काही बॅड नसतो बरं!"
"मालिका बघ! ही बघ लवंगलतिका! हा तिचा-"
अंकित आता भडकलाय.
"ए आज्ज्यांनो! तुम्हीच काय बघताय टीव्हीऽऽ मग मी काय करू?ऽऽ"
"बाळूऽऽ तू नीज हां आताऽऽ"
"नो! नो! आता झोपलास की चारदा उठतोस रात्री!"
"पाणी पिऊन लगेच झोप!"
"च्यक च्यक च्यक! शू करून आलास तरच झोपायला मिळेल!"
"दप्तर भरलं का उद्याचं?"
"उद्याचं टेन्शन उद्या! आज कशाला ते!"
अंकित आता पिसाळलाय. तो जागेवरून उठून हातवारे करत ओरडू लागतो.
"आज्ज्यांनोऽऽ तुम्ही जाताय का आऽत जेवायलाऽऽ नाय गेलात तर फोडून टाकीन हा टीव्हीऽऽ हे कपाटऽऽ हे हेऽऽ-"
दोघी आज्ज्या त्याचा हा अवतार बघून पटकन आत पळतात. अंकित अजून धुमसतोय.
"हैराण करायचं नाही अजिबाऽऽत! च्याऽऽ मारीऽऽ- एक जे सांगते त्याच्या बरोब्बर उलटं दुसरी सांगतेऽऽ"
तोंडात अंगठा खुपसून टिव्ही ऑन करतो आणि मनसोक्त कार्टून बघू लागतो..
तो रंगून गेलाय न गेलाय इतक्यात डोअरबेल वाजते. अंकित दुर्लक्ष करतो. बेल पुन्हा वाजते. अंकित ओरडतो.
"एऽऽ आज्ज्यांनोऽऽ निदान आता दार तरी उघडाऽऽ"
आज्ज्या बाहेर येत नाहीएत हे बघून त्याची तार पुन्हा सटकलीए.
"बसल्या असतील भांडत आत!"
पुन्हा बेल वाजते आणि अंकितला नाईलाजानं उठावं लागतं. तो एखाद्या नाक्यावरच्या दादासारखा उठतो आणि त्याच्यासारखाच चालत येऊन दार उघडतो. दारात महेश आणि अगदी दिवस भरत आलेली त्याची आई, गौरी. महेश आत येतो. तो ज्याम खूष आहे आणि गौरी त्याला आवरायच्या प्रयत्नात. महेश आत येतो, अंकितला बघतो, त्याला उचलून घेऊन वेड्यासारखा नाचू लागतो. गौरीनं कपाळाला हात लावलाय. ती मागे वळून दार बंद करायला जाते तर दारातून कडलेकाकांचं मुंडकं आत डोकावणारं आणि त्यांच्या मागे निमामावशी त्याना बाहेर ओढणारी. प्रचंड रागावलेली..

Tuesday, March 6, 2012

आमच्या मुलांना सांभाळा! (६)

भाग १, भाग २, भाग ३, भाग ४, भाग ५,
आणि त्यानंतर...

दुपार झालीए आणि निमामावशीच्या पाळणाघरात प्रचंड कोलाहल चालू आहे. कुणीतरी जोरात ढकलल्यासारखे रिकामजी कडले घरातून बाहेर आलेत आणि स्वत:शीच मोठमोठ्याने बोलू लागलेत, "अरे! अरे!.. अरे बाबानो मी या घराचा मालकए रे मालक!.. छ्या! कंबर मोडलीए माझी!.. यावेळची गर्दी म्हणजे भयानक! भयानक!.. निमू- माझी निमू माझ्या वाट्यालाच येत नाही आख्ख्या दिवसात! दिवसभर वाट्याला येतात ती दप्तरं, बॅगा, वॉटरबॅग्ज, युनिफॉर्मस, चपला, बूट.. ते सगळं आवरून दमून रात्री मी आठ वाजताच ढाराढूर! म्हणजे रात्रीही- छ्या! छ्या!.."
एक उंच, देखणी, अत्यंत मॉड साधारण पंचावन्न वर्षाची स्त्री सोसायटीच्या आवारात आलीए. आख्खी इमारत न्याहाळतीए. काहीतरी शोधतेय. तिचं लक्ष स्वत:शीच मोठमोठ्याने बडबडणार्‍या कडलेंकडे जातं आणि तिच्या आधीच आक्रसलेल्या भुवया आणखी आक्रसतात. कडले नवी संधी चालून आल्यासारखे ’ह्या कोण?’ असं स्वत:लाच विचारत पुढे झालेत, "येस!.. येस?.. ऍडमिशन क्लोज्ड मॅडम! येस बिल्कुल- साफ- आपलं- ते हे- क्लोज्ड!"
स्त्रीनं डोळ्यावरचा गॉगल कपाळावर सरकवलाय, "वॉट रबिश!"
कडले हसताएत, " हॅऽ हॅऽ पाळणाघर मॅडम!"
"वॉऽऽट?" 
"हे आपलं- बेबी सीटींग- नो ऍडमिशन मॅडम!"
"शी: तुम्ही काय मला- मला जावेडकर- जावेडकर इथे कुठे रहातात ते-"
"ओऽहोऽहोऽ हियर हियर मॅडम! धिस साईड!"
कडले वाकून अभिवादन करत असल्यासारखे. स्त्री कडलेंकडे, त्यांच्या त्या हालचालींकडे त्याच त्या आक्रसलेल्या चेहेर्‍याने पहात जावडेकरांच्या फ्लॅटच्या दिशेने चालू लागते.
"जावडेकरांच्या ह्या कोण?... कोण बरं?" कडलेंमधला गुप्तहेर आता जागा झालाय.
"वॉट?"
"नो! नो! नथिंग! आय रितिक- रितिक मॅडम!"
"रितिक-"
"रिकामजी तिरूपती- आपलं हे आर. टी. कडले! नेबर! यू गो! यू गो! शांताबाई-"
तोपर्यंत त्या स्त्रीचा जवळ जवळ तिळपापड झालाय. ती तरातरा पुढे होते आणि जावडेकरांच्या फ्लॅटची बेल दाबते. आत शांताबाई बॅगेत कपडे भरताएत.
"आले! आले!ऽ आता मेलं कोण आलं कडमडायला?"
शांताबाई दार उघडतात. दारातल्या स्त्रीकडे बघतात, तिच्या खांद्यावरच्या भल्या मोठ्या बॅगेकडे बघतात.
"काय आणलंय? फिनेल, शांपू, साबण, क्रिम्स- काही काही नकोय- दुपारच्या वेळी आम्हाला ऍलर्जी असते त्यांची!- या तुम्ही-" स्त्रीच्या तोंडावरच दार बंद करायला जातात.
"जस्ट अ मिनट! जस्ट अ मिनट! बाई आहेत घरात?"
"अहो बाईच आहे मी!.. अग्गोबाई! मिश्या बिश्या आल्यात की काय मला? सकाळी तर नव्हत्या- तुम्ही- "
"आय- आय मीन- तू- तुम्ही- ओ‌‍ऽऽहऽ-"
"अग्गोबाईऽऽ उर्मिलाताई तुम्हीऽऽ अय्योऽऽ मी तुम्हाला फेरीवाली समजले होऽऽ"
"ये‌ऽऽ येऽऽ शांताबाई! ऍंड मी तुम्हाला कामवालीऽऽ ऍम सो सॉरीऽऽ-"
"थॅंक्यू थॅंक्यू- आपलं हे राहू दे राहू दे हो उर्मिलाताई! या! आत या! द्या ती बॅग! काय आहे काय या एवढ्या मोठ्या बॅगेत? ऑं?.. छान आहे हो बॅग!" शांताबाई बॅगेकडे बारकाईने पहात राहिल्याएत.
उर्मिलाताई आत आल्याएत आणि त्यांचं लक्ष शांताबाई भरत असलेल्या बॅगकडे गेलंय.
"गावाला कोण चाललंय हो! हु इज अबाऊट टू गो-"
"कोण?.. ह ह ह ह.. हो! हो! मी हो मी चाललीए! गावाला म्हणजे पुण्याला!"
"कधी? व्हेन आर यू-"
"आय- म्हणजे- टेल यू बरंका- यू नो आमचा उम्या! उम्या हो माझा धाकटा! नो यू?"
"येऽ येऽ आय नो- आय नो उम्या!"
"नो! नो यू? उम्या? अंग्गाशी!ऽ तर तो म्हणाला ये माझ्याकडे  चार दिवस- पण तुम्ही?.. काय.. रहायला आलात चार दिवस?" शांताबाई आलेला संशय बोलून दाखवताएत.
"ओऽह! ये! ये! म्हणजे- आय मीन-"
"नाही! नाही! रहा ना! रहा!.. तुमच्या मुलीचं गौरीचंही घर आहेच की हे.. काय सहज?.. नाही म्हणजे मी सहजच विचारतीए! रहा ना!.. रहा!" उर्मिलाताईंकडे त्या एकटक बघताएत. उर्मिलाताई उगाच इंग्लिश उसासे वगैरे सोडतात आणि इंग्लिश हुऽऽश्शऽऽ करत सोफ्यावर ठाण मांडतात.
शांताबाई आपल्या दुसर्‍या संशयाला वाट मोकळी करून देताएत, " काय म्हणतेय सोनाली मग? तुमची सुनबाई?"
सोनालीचं नाव निघताच ’बुलशीट’ असं म्हणत उर्मिलाताई सोफ्यावरून उठतात.
"वॉटर- उर्मिलाताई- काय वॉटरबिटर- पाणीबिणी हवंय का? आहे ना? इथेच आहे!.. घ्या!"
उर्मिलाताई आपल्या खास शैलीत बसतात. पाणी पितात.
"तुमचं शांताबाई- पुण्याचं.. काय अचानक?"
"छे! आपलं हे- सहज! सहज हो.. सहजच!"
"अंकितला घेऊन जाताय?"
"छे हो!- अय्योऽऽ.. माझी पण काय कमाल बघा-"
"वॉ- वॉट हॅपन्ड?- काय झालं शांताबाई?"
"आधी मला सांगा, तुम्ही रहायला आलात न इथे?"
"मी- आय- ऍक्च्युअली-"
"चार दिवस हो म्हणतेय मी!" 
 "वॉट टू डू शांताबाई! सोनाली- आमची सून एकदम युसलेस यू नो! वैतागले! अगदी वैतागले! तुम्हाला सांगू-"
"एकाच नावेतले प्रवासी आपण उर्मिलाताई!"
"अं?"
"काही नाही! अहो शेवटी मुली त्या मुली, सुना त्या सुना!"
"अगदी बरोबर! करेक्ट!- बरं तुम्ही काय सांगत होता?"
"होऽऽ अहोऽ आज्जी होतोय आपण दोघीऽऽ पुन्हा!ऽऽ"
"काऽऽऽय?"
"अहो.. ग्रॅंडमदर! ग्रॅंडमदर! परत! गौरी, तुमची गौरी-"
उर्मिलाबाई उठून शांताबाईंचे हात गच्च धरतात.
"काय सांगताय काय शांताबाई? ग्रेट न्यूज! कॉंग्रॅट्स! कॉंग्रॅट्स! अंकित खूष होईल आता! कशीए आमची गौरी?"
"ती ना?.. आहे मजेत!.. मी चाललेय पुण्याला!"
"म्हणजे?"
"म्हणजे म्हणजे आमचा उम्या हो! उम्या-"
"आय नो! धाकटा तुमचा! बरं!.. जावईबापू काय म्हणताएत?"
"जाऊ नको म्हणतोय!"
"कुठे?"
"टू पुने हो उर्मिलाताई!"
"अहो मग नका जाऊ!"
"तुम्ही रहाताय कायमच्या?"
"का- कायमच्या- नाही मी समजले नाही-"
इतक्यात बाहेर अंकित, शाळेतून आलाय. तो येतो ते थेट कडल्यांच्या दाराची, निमामावशीच्या पाळणाघराची कडी बाहेरून लावायला जातो आणि आत दबा धरून बसलेली निमा तणतणत बाहेर येते. तिला बघून अंकित घराकडे पळत सुटतो. निमा ज्याम भडकलीए.
"बघा!ऽऽ बघा!ऽऽ एऽऽ देऊ का एक सणसणीत? लाज नाही वाटत?"
तिच्या मागोमाग डोक्यावर विग चढवत कडले बाहेर आलेत.
"बघा! बघा! तुमची अंकुडी! पकडला! अगदी रेडहॅंड पकडला! पकडला की नाही?"
"जाऊ दे गं निमू!-"
"काय जाऊ दे? काय जाऊ दे?"
तोपर्यंत उर्मिलाताई आणि शांताबाई बाहेर आल्याएत. त्यांच्यामागे लपलेला हसणारा अंकित.
"सांभाळा! सांभाळा! तुमच्या पोरट्याला जरा-"
"ए पोरट्या बिरट्या म्हणायचं काम नाही सांगून ठेवते!"
"शांताबाई! हू इज शी- कोण? कोण आहे ती?"
"यूसलेस!"
निमा भडकून ओरडतेच, "शांताबाईऽऽ"
"एऽऽ गऽऽप! तुला नाही आमच्या अंकितला म्हणतेय मी! हां!ऽऽ"
"हीऽऽहीहीऽऽ" अंकीत हसतोय. उर्मिलाबाईंना उमगत नाहिए.
"अहो पण शांताबाई हे सगळं काय-"
शांताबाई त्यांचा हात धरून त्याना ओढतात, "चला तुम्ही आत चला! सांगते तुम्हाला!"
तरातरा घराकडे परततात. मागोमाग निमाकडे बघत हसणारा अंकितही.
"हसू नकोस! हसू नकोस! अंकुड्या! चांगली पोलिस कंप्लेंट करीन एकदा! मग समजेल! लाजा नाही वाटत! चिमुरड्या पोराला नाहीत आणि मोठ्याना त्याहून नाहीत!.. चला हो! तुम्ही काय बघत बसलाय डोळ्यात प्राण आणून त्या पोरट्याकडे? माझी मुलं राहिलीएत उपाशी तिकडे! तुमच्या- तुमच्या अंकुडीच्या नादात!"
कडले शुंभासारखे डोळे मिचकावत तसेच उभे. निमा परत जावडेकरांच्या घराकडे रागारागाने बघतेय.
"नाही- नाही तुम्हाला धडा शिकवला तर पाळणाघरवाली निमामावशी नाव लावणार नाही!.. जाऊ दे जाऊ दे म्हटलं तर जास्तच!.. तुमच्या मुलांना सांभाळताय, सांभाळा ना! माझ्या पाळणाघराला का त्याचा त्रास?"
"निमू.. मी काय म्हणतो-"
"काही म्हणू नका रितिक! निमूटपणे आत चला आता!"
"होय निमू!"
निमामागोमाग कडले निमूटपणे आपल्या घरात चालते होतात...                       (क्रमश:)
      

Tuesday, February 28, 2012

बालनाट्याच्या गावा जावे..

सुरवातीलाच स्पष्ट करतो, जरा गंमत म्हणूनच बघा या प्रकाराकडे. म्हणजे एखादं लहान मूल बघतं ना त्या नजरेने. विषय अर्थातच खूप खूप वर्षापूर्वी सादर केलेल्या बालनाट्याचा आहे. बालनाट्य म्हटलं तरी ते लहान मुलांसाठीचं नाटक म्हणून कमी महत्वाचं मानता येत नाही हे मलाही या बालनाट्यात सहभागी होताना समजलं. लहान मुलाना सहज समजावं, त्यांची मस्तपैकी करमणूक व्हावी आणि त्यानंतर त्याना त्यातून काही (शिकायला) मिळावं असा सर्वसाधारण उद्देश या नाटकांमागे असतो. मी ज्या नाटकाबद्दल बोलतोय तो काळ पंचवीस वर्षापूर्वीचा आहे. पंचवीस वर्षांपूर्वी आणि त्याही आधी बालनाट्यांची, सकस बालनाट्यांची रेलचेल होती. अनेक मान्यवर लेखक खास मुलांसाठी म्हणून नाटकं लिहित होते. बालांसाठी, बालकुमारांसाठी असे वेगवेगळे विषय असलेली ही नाटकं असत होती. अगदी सहज तोंडावर येणारी नावं म्हणजे रत्नाकर मतकरी, सुधा करमरकर ही. इतर अनेक संस्थाही आपापल्या परीने उत्साहानं ही नाटकं करत होत्याच. नाटक क्षेत्राचं आर्थिक गणित एकूण कधीच समाधानकारक राहिलेलं नाही. तेव्हा त्यावेळीही ही मंडळी अशी नाटकं कशी करत असतील त्यांचं त्यानाच माहित! अशा सर्वांना मनापासून सलाम! प्रत्येक गोष्टीला उत्पत्ती स्थिती आणि लय अपरिहार्य असते. मी अभिनेता म्हणून वावरत असलेल्या संस्थेचा तो स्थितीचा काळ असावा. मुंबईत तेव्हा एकांकिका स्पर्धा, प्रायोगिक नाटकं, राज्य नाट्यस्पर्धा आणि अर्थातच व्यावसायिक नाटकं यांचा एक सशक्त प्रवाह जोमानं वहात होता. अनेक वर्षांनंतर अलिकडच्या काही वर्षांमधे तो पुन्हा नव्या जोमानं, ताकदीनं आलेला दिसतो. त्याचं कौतुक मराठी माणसाला असणारच! त्यानाही सलाम!
कुठल्याही क्षेत्रामधे सतत भर पडत रहाणं आणि ती सशक्त असणं महत्वाचं असतं. रंगभूमीच्या बाबतीत एकांकिका, दीर्घांक, प्रायोगिक आणि हौशी नाटकं त्यानंतर व्यावसायिक नाटकं असा प्रवास सर्व रंगकर्मींच्या मनात सर्वसाधारणपणे असतोच. आमच्या संस्थेने थोडसं पुढचं पाऊल टाकायचं असं ठरवून ’इंद्रधनूच्या गावा’ हे बालनाट्य सादर करायचं ठरवलं आणि एक आख्खं नाटक करायला मिळणार म्हणून आम्ही आनंदित झालो नाही तरच नवल. त्याच्या वर्तमानपत्रात आलेल्या अभिप्रायांची कात्रणं या पोस्टमधे दिसताएत. एका विशिष्ट जागी संस्थेच्या नाटक- एकांकिकांच्या तालमी चालायच्या. त्या जागेसमोरचा रस्ता ओलांडला की एक प्रतिथयश वसाहत होती. काही सहकारी जे स्थानिक होते त्यानी त्या वसाहतीतली जवळ जवळ वीस एक मुलं जमवली. त्या सगळ्यांच्या पालकांची परवानगी काढायला सगळा संस्थेतला वर्ग घरोघर गेला. वसाहत मोठी होती आणि मुलं चुणचुणीत होती. सगळी अर्थातच नवीन. संस्थेतले कलाकार आणि ही मुलं अशा संचात हे नाटक बसणार होतं, सादर होणार होतं. परिसराजवळच असलेल्या एका नावाजलेल्या आणि जुन्या शाळेतले एक कलाशिक्षक बालनाट्य प्रकाराशी संबंधित होते. त्यानी हे नाटक लिहिलं.

त्याकाळातलीही ती हुशार मुलं. ज्याना लहान मुलांच्या ’किलबिल’ कार्यक्रमापेक्षा फिल्मी गाण्यांचा ’चित्रहार’ जास्त आवडणारा. ती आवड लक्षात घेऊन सॅंतॉक्लॉज या मुलांना चित्रहारसाठी एकत्र करतो. मुलांना चिऊकाऊची गोष्टं दाखवली जाते. मग शेतकरी मालक, हट्टी मालकीण आणि त्यांची गाय आणि म्हैस यांची गोष्टं. ज्यात नेहेमीच मालकाच्या उलट बोलणार्‍या, कृती करणार्‍या आणि चुकीचं वागणार्‍या हट्टी मालकीणीला  मालक कसा धडा शिकवतो ते दाखवलं जातं. सरतेशेवटी एकलव्याची परंपरागत गोष्टं सांगितली जाते. हुशार मुलांना एकलव्याचा पराभव अजिबात आवडत नाही मग मुलंच एकत्र येऊन ज्युडो-कराटेच्या (हे प्रकार त्यावेळी चांगलेच लोकप्रिय होत होते) सहाय्याने एकलव्याच्या गोष्टीला न्याय देऊन ती दाखवायला लावतात अशी वेगळी थीम या नाटकात बांधली होती. सोबत नाच, गाणी अगदी इंद्रधनू प्रकाशात सादर केली गेली. वयानं मोठ्या कलाकारांपेक्षा लहान मुलंच बाजी मारून जातात असं यावेळीही अर्थातच लक्षात आलंच.
या नाटकात मला मालक मालकीणीच्या गोष्टीत शेतकरी मालकाची भूमिका मिळाली. गावरान बाजाची भाषा लहानपणी कानावर पडलेली असल्यामुळं तो भाग जमला होता. गोष्टं विनोदी ढंगानं सांगितली होती. बोलण्यातून आणि हालचालीतून विनोद कसा व्यक्तं करायचा याचं शिक्षण पहिल्यांदा इथे मिळालं. जेमतेम दोन वर्षाचा अनुभव- मधल्या एक वर्षात आत्यंतिक अडचणीमुळे काहीच करता आलेलं नव्हतं. एक सुन्नपण आणि शून्यत्व आलेलं. या नाटकानं मनस्वास्थ्य सुधारायला मदत झाली. मोठी संधी मिळाली. बरंच नवं शिकायला मिळालं. दिग्दर्शकाबरोबरचं ट्यूनिंग काय असतं याचा अनुभव आला. ग्रामीण माणसाची, शेतकर्‍याची एक विशिष्ट चाल असते. एका तालमीत माझं लक्ष एकाग्र नसावं. ’तू शेतकरी नाहिएस आता, काय झालंय?’ असं दिग्दर्शकानं सांगितल्यावर आपण शेतकर्‍यासारखं चालत नाही आहोत. आताची आपली मोठी मूव्ह तशी झाली नाही हे लक्षात आलं. मग ती चाल चांगलीच लक्षात राहिली. बाकी, गाय आणि म्हैस (मानवी कलाकारांनी सादर केलेल्या) यांच्याबरोबर एक लाईव्ह गाणं काही अस्मादिकांना झेपलं नाही. गाण्याच्या नावानं आनंदच होता आणि नाचवजा हालचाली बर्‍या म्हणाव्यात तर त्यांची गाणं लाईव्ह म्हणण्यामुळं वाट लागत होती. मग ध्वनिमुद्रित गाण्यावर निभवावं लागलं. तेही बर्‍याच अंशी कसबसं निभवलं. सरावानं जमलं. मुंबईतल्या चिखलवाडी गणेशोत्सवाच्या मंचावर मी आधी एन्ट्री घेणार तर माझ्या म्हशीनं मलाच विंगेत ढकलून माझ्या आधी चुकीची एन्ट्री घ्यायचा प्रयत्न केला आणि  मी अक्षरश: पावसाळातल्या त्या चिखलात, स्टेजच्या जवळ, खाली जमिनीवर; पार्श्वभागावर आपटून उलटाच झालो. तसाच कुणीतरी मला हात दिला आणि पार्श्वभाग, टोपी इत्यादीचा चिखल मिरवत पुढचं नाटक निभवलं. कात्रणं तुम्ही बघता आहातच. त्यात फोटोसेशनसाठी पोज देणं आपल्या दृष्टीनं उत्साहाचं असतं आणि बघणार्‍यांच्या दृष्टीनं चांगलं, चांगलंच मनोरंजक असतं.
हे नाटक उभं रहाण्यासाठी संस्थेनं वेगवेगळ्या खाजगी आस्थापनांमधे स्पॉन्सरशिप मागण्याचा प्रयत्न करून पाहिला. पत्रक घेऊन आम्ही कार्यकर्ते अशा आस्थापनांमधे ओळखी काढून प्रयत्न करत राहिलो. प्रतिसाद अल्प आणि प्रयत्न केल्याचं समाधान जास्त असं या बाबतीत नेहेमीसारखं घडलं.
दोन अवांतर गोष्टी या संदर्भातल्या म्हणजे, या नाटकाचे लेखक, चांगल्या ओळखीचे झालेले. गप्पा मारणारे. चांगले हट्टेकट्टे. अगदी तरूण नव्हे पण प्रौढ. मनमिळाऊ. या नाटकानंतर काही काळाने त्याना अचानक दुर्धर आजार झाला. ते इतके बारीक झाले की तुम्हाला काय झालंय म्हणून विचारल्याशिवाय कुणालाच राहवत नसे. सैरभैर झाला बिचारा माणूस. कालांतराने निधन पावला. त्यांची आठवण आज प्रकर्षाने येते.
दुसरं म्हणजे या नाटकात नृत्य, जुडो-कराटे शिकवणारा, मदत करणारा आणि हे सगळं आपला छोटासा व्यवसाय सांभाळून करणारा, त्यावेळी अरे-तुरे करत असू तो; मधे एकदा अचानक पेपरात दिसू लागला. तो खूप मोठा योगी झालाय. त्याचं स्वत:च्या नावाचं फाऊंडेशन आहे. त्या फाऊंडेशनची सेमिनार्स आयोजित होतात. पुरस्कार जाहीर होतात. माणसं कुठल्या कुठे जाऊन पोचतात. इतकी, की हीच ती? असा प्रश्न पडतो. त्यांचा हा प्रवास कसा झाला असेल याची उत्सुकता दाटून रहाते.. असो! खाली आहेत वर दिलेल्या कात्रणांचे संपूर्ण अंश..